Nepalese koningshuis eindigt door slachtpartij

"Dipendra was een opvliegend persoon", vertelt Justine Marcella, hoofdredacteur van Vorsten. "Hij had woedeaanvallen en sloeg er graag op los." Dipendra had goede scholing genoten en was zonder ouderliefde opgegroeid. Een klap van de molen had hij dus wel gehad, volgens Marcella. En bovenal was de toekomst van Dipendra bepaald: hij was kroonprins en zou ooit de Nepalese troon bestijgen.

Bloedbad crime passionnel?

1 juni 2001 was in de Nepalese telling de derde vrijdag van de maand. Dat betekende dat de koninklijke familie bij elkaar kwam voor een vorstelijke vrijdagmiddagborrel op het paleis. Het verhaal gaat dat Dipendra drugs en alcohol zou hebben gebruikt. "Maar dat laatste wordt door hof-insiders ontkend," zegt Marcella, "want die hebben hem nooit met drank gezien."

De kroonprins werd door vier man van het feest verwijderd en naar zijn kamer gestuurd. Daar trok hij zijn militaire kostuum aan, pakte twee geweren en ging terug naar beneden. Vervolgens schoot hij negen familieleden dood waarna hij ook zichzelf neerschoot. Wat bezielde de vorst om dit bloedbad aan te richten? Theorieën genoeg natuurlijk, "maar het zou gaan om de liefde", zegt Marcella. "Maar het was wel een extreme crime passionnel dan."

Liefde of 'sneller koning worden'

Marcella: "Er was een dame voor hem voorbestemd en hij wilde eigenlijk iemand anders. Maar dat kon niet want dat was eigenlijk een ver achternichtje en je mocht natuurlijk geen familiebanden hebben. En die liefde van hem heeft ook later verklaard, 'hij heeft mij voordien nog een paar keer gebeld'. Dus dat zou de aanleiding kunnen zijn." Ook zou kroonprins Dipendra de vrouw hebben gebeld met wie hij moest trouwen om te zeggen dat hij dat niet zag zitten.

Een andere theorie was dat Dipendra haast had om koning te worden. Om twee redenen wordt dat betwist want, waarom schoot hij zichzelf dan ook neer? En: met het neerschieten van negen familieleden zou hij niet bepaald de stem van het volk achter zich hebben.

In een monarchie geldt als de koning dood is, is daar de troonopvolger. Oftewel: terwijl kroonprins Dipendra in coma lag, was hij voor heel even de koning van Nepal. Kort daarna overleed hij aan zijn verwondingen, waarna het koningschap ging naar zijn oom.

Einde Nepalese monarchie

Maar ook dat was van korte duur. Nepal was verdeeld tussen aanhangers van de monarchie en tegenstanders, waaronder de Maoïstische rebellen. In het land was het onrustig en dat nam alleen maar toe na de massamoord van Dipendra. De nieuwe koning ging een soort absolute macht naar zich toetrekken en zei 'de tijd dat het koningshuis alleen gezien werd is voorbij, het is tijd dat het koningshuis ook gehoord wordt'.

Waar de oude koning meer openstond voor de democratie, was de nieuwe koning de legerleider en wilde nog meer de baas zijn. Dat was olie op het vuur, "en dat heeft ertoe geleid dat Nepal geen monarchie meer is", vertelt Marcella.

De koning werd afgezet en moest zijn paleis en sieraden inleveren. Volgens Marcella geen reden voor medelijden: "Deze man is stinkend rijk. Hij zit in de aandelen, bijvoorbeeld ook bij Tata Steel." Af en toe doet de ex-koning nog wel een gooi naar het koningschap: hij beweert dat hij zonder referendum is afgezet en dat het volk dus 'niet gesproken heeft'.

Jaren die ook Geen Lieverdjes Waren - JGLW

We zijn ongeveer halverwege 2020 en we kunnen nu eigenlijk al wel zeggen: dit jaar gaat de geschiedenisboekjes in als een venijnig jaar. Ieder jaar heeft natuurlijk z'n schaduwzijde, in JGLW bespreken Wouter Bouwman en Roelof de Vries de rafelrandjes van een jaar dat achter ons ligt.