Geschiedenis
VPRO

Moet de Bescherming Bevolking terugkeren?

foto: Bescherming Bevolking
  1. Nieuwschevron right
  2. Moet de Bescherming Bevolking terugkeren?

Volgens minister David van Weel moet iedere Nederlander in het geval van een ramp drie dagen zelfredzaam kunnen zijn. Gaan we met dit advies terug naar toen de organisatie Bescherming Bevolking de burger voorbereidde op de Koude Oorlog? "De noodoproep appelleert aan een gevoel van iets wat er niet meer is. Je hebt mensen nodig die de overheid helpen", zegt Roelof van Gelderen van het Museum Bescherming Bevolking in Grou.

Zelfbescherming

De organisatie Bescherming Bevolking werd in de jaren vijftig opgericht, in dezelfde tijdsgeest als het Warschaupact en de NAVO. "Mensen wilden de burgers beschermen.", vertelt van Gelderen. Ze vielen zowel onder het ministerie van Defensie als Binnenlandse Zaken. Van Gelderen is verantwoordelijk voor de civiele bunker in Grou die zo’n zeventig jaar geleden bescherming bood aan het damesbestuur van de provincie Friesland. "Bij een calamiteit konden er 150 mensen voor 14 dagen in de commandopost verblijven." Hij merkt op dat vooral scholieren tegenwoordig meer belangstelling tonen voor de bunker dan jaren geleden. "Vroeger kregen we één of twee keer per jaar de vraag of de bunker nog gebruikt kan worden bij een calamiteit. Nu horen we die maandelijks."

In de periode wanneer er veel angst was voor een Russische nucleaire aanval, wilde de BB de bevolking inlichten. Wat je precies moest doen om jezelf te beschermen, stond uitgelegd in een rood boekje. "Ze wilden dat de burgers het idee hadden dat je jezelf kon beschermen. Ondertussen weten we dat dat niet zo makkelijk is."

Video niet beschikbaar

Een mogelijk grote bijdrage

Het begon als een professionele organisatie waar zowel mannelijke als vrouwelijke krachten zich konden aanmelden. Maar het was niet vrijblijvend. "Als je ervoor had getekend, moet je ook komen opdagen of ze kwamen je ophalen." Tijdens de jaren zeventig nam de motivatie af, net als het defensiebudget. In de jaren die volgden werd er flink bezuinigd en in 1986 werd de organisatie opgeheven. Maar een terugkeer van een soortgelijke organisatie met goede tips en nooddiensten met vrijwilligers vindt Van Gelderen niet zo’n slecht idee.

"Ik denk dat het juist heel goed is om weer betrokken te zijn als aanvulling op de veiligheidsregio's. Zo staan we in ieder geval klaar mocht er iets gebeuren." Van Gelderen gelooft bijvoorbeeld dat de Bescherming Bevolking een grote bijdrage had kunnen leveren tijdens de coronacrisis maar ook als de oorlog uitbreekt. "Als het oorlog wordt, is er niemand meer om Nederland te helpen. De krijgsmacht is weg. Je kunt niemand bellen."

Gerelateerde podcast

OVT

OVT

Niets missen van OVT?

Je hoort OVT elke zondagochtend om 10.00 uur op NPO Radio 1. Herbeluister alle afleveringen in je favoriete podcastapp. Wil je van alles op de hoogte blijven? Hou dan de website van OVT in de gaten of volg het programma via Facebook en Bluesky!

Ster advertentie
Ster advertentie