De 'hate-mail' van Willem van Oranje
- Nieuws
- De 'hate-mail' van Willem van Oranje
439 jaar geleden schreef Willem van Oranje een brief aan Filips II: de Apologie. Een reactie op de ban die de koning van 'Hispanje' en de paus over hem uitspraken. Samen met een groot aantal adviseurs stelt de latere Vader des Vaderlands de tekst op die volgens historicus Geerten Waling zo vol vuur zit dat het een theatermonoloog had kunnen zijn. In Jortcast #184 kruipt Waling even in zijn rol.
De Apologie vormt samen met de Unie van Utrecht en het Plakkaat van Verlatinghe de 'geboortepapieren' van de Nederlandse staat. Deze documenten krijgen een permanente tentoonstelling in het Nationaal archief in Den Haag.
Incest en moord in het koningshuis
Willem van Oranje speelt ook op de man, de koning in dit geval. Dr. Waling citeert uit de Apologie in het modern Nederlands: "om een nieuw huwelijk te sluiten heeft Filips zijn vrouw, zijnen dochter en de zuster van de Franse koning vermoord. (...) Wie zal het mij kwalijk nemen dat ik niet wens te worden geregeerd door een koning die zich schuldig maakt aan incest en moord." In de Apologie maakt Willem van Oranje duidelijk dat de Spaanse koning een tiran is geworden. Acht maanden later is de Staten Generaal óók overtuigd en tekenen zij het Plakkaat van Verlatinghe. Hiermee stellen zij dat Filips II niet meer de koning van de Nederlanden is.
Video niet beschikbaar
Zou jij fout zijn de Tachtigjarige oorlog?
Waling stelt dat het beeld dat Willem van Oranje een tolerante Republiek op wilde zetten zeer overdreven is. Met zijn hate-mail wilde hij volgens Waling gewoon "de koning een hak zetten". Zo tolerant waren de Nederlanders helemaal niet, bijvoorbeeld ten opzichte van de katholieken.
Toch heeft dit beeld de identiteit van Nederland in zekere mate bepaald, zegt Waling. Daarnaast zien we onszelf graag als volk dat de opstand niet schuwt. Ook dat is ten onrechte, denkt Waling. "We denken dat wij in Nederland een revolutionair volkje zijn, maar bij de bezettingen was het verzet toch mondjesmaat."
Toch zijn er geregeld opstootjes, denk aan het Malieveld vol trekkers en de bezetting van het Maagdenhuis. Dr. Waling komt daarom tot de conclusie dat we niet zozeer een opstandig volkje zijn, maar we zouden het wel graag wíllen zijn.
De 'hatemail' van Willem van Oranje
Gerelateerd
