Historische stap voor Engeland in teruggave roofkunst
- Nieuws
- Historische stap voor Engeland in teruggave roofkunst
Het Londense Horniman Museum gaat 72 voorwerpen teruggeven aan Nigeria omdat vaststaat dat ze geroofd zijn. En het museum heeft daarvoor ook de benodigde toestemming gekregen van de Britse staat. En dat is voor het eerst in Engeland. Een historische stap dus, die wellicht gevolgen kan hebben voor andere staatscollecties vol roofkunst, zoals die van het British Museum. In OVT duidt Jos van Beurden, die al decennialang onderzoek doet naar roofkunst en restitutie, het belang van deze Britse stap.
roofkunst OVT
foto: ANP
Luwte door Britse kabinetscrisis
Verrast is Van Beurden niet door het bericht dat de 72 voorwerpen definitief aan Nigeria worden teruggegeven. "Het zat in de pijplijn. Ik wist dat er onderhandelingen waren, maar het moment waarop ze met nieuws naar buiten kwamen verraste me wel enigszins."
De timing is opvallend, en heeft volgens Van Beurden onder andere te maken met de huidige Britse kabinetscrisis: "Boris Johnson moest aftreden, en juist Johnson was tegen teruggave in grote lijnen. En dit Horniman museum wordt gefinancierd door de Britse overheid, dus die hebben van die luwte gebruikt gemaakt voordat er een nieuwe rechtse premier zit die hetzelfde standpunt heeft."
Schoolvoorbeeld van roofkunst
De Nigeriaanse kunstobjecten zijn een schoolvoorbeeld van roofkunst. Van Beurden: "In de tweede helft van de negentiende eeuw hadden de Britten hun oog laten vallen op het Benin koninkrijk. Dat was een machtig koninkrijk. Het had eigen wetgeving, eigen ambassadeurs, en een sterke economie." Toen het koninkrijk een ‘aanbod’ van de Britten afsloeg om hen het alleenrecht van handel met het koninkrijk te verschaffen, volgden de eerste gevechten al snel.
De voorwerpen, die ook wel bekend staat als de Benin Bronzes, zijn ruim 3000 beelden van brons, ivoor en hout, afkomstig uit het door de Britten leeggeroofde en platgebrande paleis van het koninkrijk. Om de expeditie achteraf alsnog te financieren moesten de Britse soldaten de beelden afstaan aan de overheid, die vervolgens op diens eigen beurt de beelden verkocht aan Europese musea en welgestelde families.
Gevolgen voor andere collecties
Nu is natuurlijk de vraag of dit gevolgen heeft voor andere collecties die onder vergelijkbare omstandigheden in Britse handen zijn gekomen. Met name de collecties van het gerenommeerde Britisch Museum, komen vaak ter sprake. Het British Museum is vrij conservatief volgens Van Beurden. "Het enige dat ik weet is dat het rommelt binnen het museum. Maar het blijft heel langzaam."
Gerelateerd
