Geschiedenis
VPRO

Is ChatGPT een machine die zelf kan denken?

foto: David S. Soriano
  1. Nieuwschevron right
  2. Is ChatGPT een machine die zelf kan denken?

Zouden wij mensen ooit een machine kunnen maken die zou kunnen denken? Dat is een vraag die filosofen al decennia bezighoudt – specifiek vanaf 1950, toen de wiskundige Alan Turing met een essay over deze vraag de wereld aan het denken zette. En nu, anno 2022, lijkt het moment eindelijk daar, met de komst van de chatbot ChatGPT. Is dit daadwerkelijk een machine die kan denken? Nieske Vergunst, schrijver van Hallo Robot! en gepromoveerd in de kunstmatige intelligentie, beantwoord die vragen in OVT.

Video niet beschikbaar

Kritiekloos napraten

Essays schrijven, vragen beantwoorden, romantische gedichten produceren, en zelfs huiswerk maken - ChatGPT lijkt alles te kunnen. Dat kan volgens Vergunst omdat het bedrijf achter de chatbot heel veel teksten van het internet heeft gehaald. "Daar is de chatbot mee getraind als het ware," legt ze uit. "Nieuwsberichten, forums, websites – alle soorten teksten die je online zou kunnen vinden, daar is de logica en kennis achter door de makers in deze chatbot gestopt."

Dat wil echter niet zeggen dat deze chatbot ook daadwerkelijk alles kan. Volgens Vergunst heeft de chatbot bijvoorbeeld nog geen oordelend vermogen. "Hij praat kritiekloos na wat 'ie vindt." De chatbot controleert de informatie die hij deelt niet, en kan daardoor geregeld foute dingen zeggen.

Kan ChatGPT echt denken?

De vraag of machines zelf kunnen denken, nu of in de toekomst, houdt de mensheid al lange tijd bezig. Het is een ingewikkelde vraag volgens Vergunst, een waarvan het antwoord niet zomaar voor het oprapen ligt. "Hoe weet je überhaupt of andere mensen kunnen denken?" Het zijn vragen die niet zomaar beantwoord worden.

Een manier om die vraag makkelijker te benaderen is door op zoek te gaan naar gedrag dat wij aan een denkvermogen koppelen, en dat is zodoende ook met machines gebeurd.

Een van de eerste personen die deze vraag echt naar voren bracht was de Engelsman Alan Turing, een wiskundige die tijdens de Tweede Wereldoorlog het decoderingsapparaat ENIGMA ontwikkelde. Vergunst: "Hij heeft een essay geschreven waarin hij een lekker concrete test naar voren brengt, die gaat over de vraag wanneer je zou kunnen zeggen dat een machine kan denken. Dat is de Imitation Game, ook wel de Turingtest." Dat werkt als volgt: “Stel je hebt twee chatvenster voor je neus; achter de een zit een computer en achter de ander een mens, kan jij in verloop der tijd uitvinden welke van de twee de mens is, en welke de computer?"

De ChatGPT lijkt als een van de eerste programma’s deze test te kunnen halen en daarmee in ieder geval heel dicht in de buurt te komen van menselijk intelligent handelen.

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, abonneer je op de podcast, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie