Stalins 'God of war' dicteert ook nu de strijd in Oekraïne

Artillerie

Kanonnen, houwitsers, mortieren en raketten, het zijn allemaal voorbeelden van het soort wapens dat onder de noemer artillerie vallen: groot, statisch geschut dat met veel vuurkracht de vijand vanaf een lange afstand kan bestoken. Volgens Noorman is de rol van artillerie in de loop der eeuwen steeds crucialer geworden, met een specifieke doorslag ten tijde van de Eerste Wereldoorlog: “De rol van de artillerie is dan met name om de linie van vijandelijke loopgraven te doorbreken. Om daar een bres in te slaan met de artillerie, zodat je daar vervolgens doorheen kan breken.”

Het gebruik van zwaar geschut was met name een geliefde tactiek van Stalin. De Slag van Berlijn is daar een van de grootste voorbeelden van. “Daar hebben de Sovjets 9.000 artilleriestukken ingezet over een frontbreedte van 28 kilometer,” vertelt Noorman. “Dat is elke drie meter één artilleriestuk.” Voor dit laatste offensief tegen Nazi-Duitsland hadden de Sovjets in 30 minuten tijd 500.000 granaten in de richting van de stad afgeschoten: “Dat is echt de grootste artilleriebarrage uit de militaire geschiedenis.”

Amerikaans en Europees voetbal

Sinds die tijd is de vuurkracht van artillerie, zowel qua explosieve kracht als qua precisie, alleen maar verder toegenomen. Dat heeft volgens Noorman gezorgd voor grote veranderingen in de wereldwijde oorlogsvoering.

Die veranderingen illustreert hij aan de hand van de verschillen tussen Amerikaans en Europees voetbal: “Amerikaans voetbal is twee teams in linie tegenover elkaar. Die willen de linie van de tegenstander doorbreken, terreinwinst boeken en een punt scoren –en die ouderwetse vorm van oorlogsvoering lijkt daarop, waarin artillerie de rol heeft om een bres te slaan in de vijandelijke linie.”

Daartegenover staat het Europese voetbal dat veel meer lijkt op het gefragmenteerde slagveld van vandaag, waarbij de tegenpartij diens troepen steeds minder dient te concentreren om zodoende de doelwitten van de artillerie zoveel mogelijk uit elkaar te houden. Noorman: “De spelers, lees: militaire eenheden, opereren veel meer verspreid over het slagveld. Een belangrijk element daarin is dat ze steeds meer gebruik maken van precisie waarnemingsmiddelen zoals bijvoorbeeld drones.”

Oekraïens antwoord

Het gefragmenteerde slagveld dicteert nu ook de strijd in Oekraïne –een gegeven waar de Oekraïners zelf, die al meer dan acht jaar met de Russen in gevecht zijn, allang aan gewend zijn. "Het hele front is duizend kilometer lang," legt Noorman uit. "Er wordt overal gevochten. Alleen de intensiteit varieert natuurlijk per locatie." Drones, sensoren en andere waarnemingsmiddelen zijn daarbij steeds belangrijker geworden om de doelwitten op te sporen –evenals degelijke camouflage om het lokaliseren door de tegenpartij weer zo lastig mogelijk te maken.

Al met al onderstreept de Russische inzet van zwaar artilleriegeschut volgens Noorman vooral het feit dat de Oekraïners nu vooral materiaal nodig hebben om het artillerievuur van de Russen voor te blijven –en daar waar mogelijk terug te kunnen slaan.