Macro-econoom: Verhoging lonen doet inflatie alleen maar verder stijgen

Werk je bij softwarebedrijf SERA, dan heb je geluk. Medewerkers krijgen van directeur Machiel van der Schoot 500 euro per maand extra salaris. "Onze medewerkers zijn ons goud waard, die willen we niet kwijt", verklaart hij. Bovendien gaat het goed met het bedrijf. En dan moeten medewerkers meedelen, vindt hij.

Goedkope lening cadeau

Met deze geste loopt hij voor de troepen uit. Want werkgevers zijn aan zet, stelt het kabinet. Om de koopkracht te herstellen en niet verder te laten dalen moeten de lonen omhoog. “Niet alles kan van de overheid komen”, stelt minister Kaag (Financiën).

Meer doen dan nodig, dat gebeurt vaker, ziet Stefan Tax van FBNed, dat belangen van familiebedrijven behartigt. 500 euro extra bijvoorbeeld, of meer salarisverhoging dan is afgesproken. Maar hij noemt ook bedrijven die goedkope leningen geven, zodat werknemers een huis kunnen kopen. Of zelfs een warmtepomp cadeau doen.

Bedrijven hebben het goed

Bedrijven hébben het ook goed, zegt macro-econoom Leering. De winsten van het Nederlands bedrijfsleven lag voor de start van de oorlog in Oekraïne op "historisch hoog niveau", zegt hij. Ze zijn bovendien vaak "heel sterk teruggekomen" uit de coronacrisis. Dus wat dat betreft is er "gemiddeld genomen redelijk wat ruimte" om de lonen te verhogen.

Maar of het wijs is? De Nederlandse Bank waarschuwde dat de overheid moet oppassen met compensatie omdat dat de inflatie aanjaagt. Maar de lonen verhogen is "nog iets schadelijker", aldus Leering. "Bedrijven proberen de kosten af te wentelen via een hogere prijs bij hun klanten." De kosten verhogen doen ze nu al, en flink ook, zegt hij. De overheid kan volgens hem beter de lasten verlagen. Dan stijgen de kosten namelijk niet.

Bedrijfsleven als pinautomaat

Vanuit het bedrijfsleven klinkt ook kritiek. Bedrijven moeten hun "verdienvermogen of concurrentiepositie niet op het spel zetten", zegt Tax. Dat zegt ook Hans Biesheuvel, van ondernemersorganisatie ONL. "We hebben de verdienkracht van bedrijven hard nodig. Er ligt een recessie op de loer en de energietransitie moet gefinancierd worden. Dan kan je wel iedere keer zeggen: gebruik het bedrijfsleven als pinautomaat, maar dat gaat niet."

Bovendien benadrukt hij dat niet ieder bedrijf goed uit de crisis gekomen is. Het scheelt nogal of je een supermarktondernemer bent of horeca-eigenaar. Hoe goed het met bedrijven gaat, verschilt per sector, en binnen de sector nog weer per bedrijf, zegt Jannes van der Velde van werkgeversvereniging AWVN. Hij wijst erop dat de lonen al erg zijn verhoogd. Wij hebben het vooral begrepen als een oproep van het kabinet: we kunnen het niet alleen."