'Schiphol kleiner? Dan gaat de vlag uit in Istanbul, Madrid en Dubai'

Schiphol schrapt in juli en augustus een flink aantal vluchten. De maatregel is, zo is inmiddels bekend, ingegeven door het personeelstekort. De krimp is overigens niet alleen iets van deze zomer. Ook op de lange termijn wil het kabinet vliegbewegingen schrappen vanwege fijnstof en geluidsoverlast.

Handenklappend

Wat wil je hiermee bereiken, vraagt piloot Berkhout zich hardop af. "Als je minder vliegtuigen in Nederland wilt: fijn. Maar als het doel minder uitstoot en overlast is, schiet je er niks mee op." Hoe zit dat? "Schiphol is geen bedrijf op zich, maar is onderdeel van een wereldwijde infrastructuur. Dat vervoer is er. Of wij bestaan met grote luchthaven of niet, dat maakt netto helemaal niks uit."

Elke keer als de groei van Schiphol beperkt wordt, ziet Berkhout dat een andere airport in of rond Europa in dat gat springt. "Zij willen nóg harder groeien en staan handenklappend te kijken wat hier gebeurt. Het gevolg van een kleiner Schiphol is dat de vlag uitgaat in Istanbul, Madrid en Dubai."

Niet trein óf vliegtuig

Dat ziet ook toerisme-expert Jan van der Borg. "We moeten niet krijgen dat Brussel en Aken groeien omdat Schiphol dat niet doet. Daar los je het duurzaamheidsprobleem niet mee op." Hij pleit voor Europees beleid.

Bovendien moeten consumenten hun steentje bijdragen, vindt hij. "Het is niet zo zeer een kwestie van vliegen of met de trein gaan. Maar ik denk dat de hele korte vluchten, die we altijd hebben gezien als luxe, in strijd zijn met het milieu. En ik hoop dat toeristen op een gegeven moment bereid zijn om dit soort zaken te laten liggen."

Nederlands biertje op Spaans terras

Want heeft het wel zin, vraagt hij zich af. “Draagt het wel bij aan de kwaliteit van ons leven als we voor anderhalve dag naar Barcelona of Malaga gaan, en daar een Nederlands biertje op een terras drinken en gaan winkelen in een Spaanse Bijenkorf?”

Ja, we moeten bewuster gaan vliegen, erkent Frank Oostdam van de ANVR. En de milieu-effecten moeten zeker in de prijs van tickets worden meegenomen. Allemaal leuk en aardig, maar het gaat in deze discussie nu over het capaciteitsprobleem van Schiphol, benadrukt hij. Dat moet je niet op één hoop gooien.

Bezwaar

"Daar maak ik bezwaar tegen. Het zijn twee verschillende onderwerpen. Het ene is falend beleid en mismanagement en het andere is praten over de toekomst van de luchtvaart." Vandaar ook die rechtszaak, die de branchevereniging van reisaanbieders aanspant. "De financiële schade die het oplevert is groot dus we kunnen niet anders dan die claim bij Schiphol leggen."

Wat betreft die toekomst van de luchtvaart: je moet niet schrappen in het aantal vluchten, benadrukt Oostdam. "Laten we het Akkoord Duurzame Luchtvaart als uitgangspunt nemen. Dus geen krimp, maar uitgaan van het huidige maximum. En verdere groei moet de sector verdienen door duurzamer te vliegen. Ik denk dat dat een veel betere aanpak is dan rücksichtslos krimpen."