Waarom we schulden elke zeven jaar kwijt moeten schelden

De schulden zijn wereldwijd groter dan ooit en in Nederland is het aantal huishoudens met problematische schulden de afgelopen jaren fors toegenomen. Daarom hebben we een Sabbatsjaar nodig, vindt Schuurman. Dat betekent dat schulden eens in de zeven jaar worden kwijtgescholden.

Als overheid, bedrijfsleven en mensen blijven we maar schulden maken, zegt Schuurman. Zo wijst hij op de nieuwste trend: koop nu en betaal later. "Bij mensen thuis gaat het om een steeds hogere levensstandaard als het gaat om meubels, vakanties en kleding. De schulden blijven maar oplopen."

Problematische schulden

In Nederland kampen 1 op de 11 huishoudens met problematische schulden, berichtte de Rijksoverheid in juni. "Problematische schulden worden vaak kwijtgescholden omdat ze problematisch zijn, maar pas als men in diepe, diepe ellende zit. Dat is veel te laat."

We zitten gevangen in een schuldeneconomie, zegt Schuurman. "We maken het geld bij dat we in onze economie nodig hebben, door schulden uit te geven. Voor onze groei zijn we afhankelijk van schulden. Aan de andere kant moeten we ook blijven groeien om de aflossingen en de rente te kunnen betalen. Als we dit blijven doen, hebben we over dertig jaar een onhoudbare samenleving."

Alle schulden naar nul

Zo kwam hij op het idee van het Sabbatsjaar, dat duizenden jaren geleden in Israël werd geïntroduceerd. "Het idee is dat alle schulden in de eerste drie jaar worden opgebouwd en in de laatste drie jaar worden afgebouwd naar nul, zodat als het zevende jaar begint alle schulden zijn afgelost", legt Schuurman uit. "Daarna heb je een jaar lang een schuldenvakantie, waarin niemand aflossing of rente hoeft te betalen omdat alles is kwijtgescholden."

Op die manier voorkom je schuldslavernij waarbij mensen werken voor het incassobureau en daar jarenlang in gevangen blijven zitten, vertelt hij. "Daarna begin je een nieuwe periode van zes jaar waarin schulden gemaakt kunnen worden."

Daarbij hoef je niet bang te zijn dat mensen in het vijfde of zesde jaar veel schulden aan zullen gaan om die vervolgens niet terug te betalen, zegt Schuurman: "Ik realiseerde me: natuurlijk wordt er niet in het vijfde of zesde jaar veel schuld aan mensen verleend. En als dat al verleend wordt, heeft het een einddatum voor het zevende jaar ingaat. Het is een zelfregulerend mechanisme."

Betalingsachterstanden

Niet alleen huishoudens, ook schuldeisers worden beter van het idee, zegt Schuurman. "In het Sabbatsjaar begint iedereen op nul en heeft niemand nog schulden. Als je zegt dat we dit over zes jaar voor het eerst gaan doen, gaat iedereen als een dolle werken om te zorgen dat alle schulden zijn afgelost."

Bij het kwijtschelden van schulden moet je dan vooral denken aan betalingsachterstanden, zegt hij. "Niet aan openstaande leningen als een hypotheek of bedrijfsinvesteringen in machines. Het gaat mij om consumptieve leningen: schulden van huishoudens voor het kopen van spullen."

Op die manier gaan ook incassobureaus meer tempo maken, denkt hij. "Nu is incasseren een verdienmodel. Maar in zo’n systeem wordt het bittere noodzaak om te zorgen dat je voor het Sabbatsjaar je geld binnen hebt. Reken maar dat incassobureaus en de deurwaarders gaan proberen om die betalingsachterstanden zo klein mogelijk te maken en ze terug te vorderen voor de eindtijd is verstreken."