Dit is waarom de hondenbelasting uitsterft

Waar in 2010 nog 70 procent van de gemeentes hondenbelasting hief, is dat nu nog maar een derde. Dat komt op de eerste plaats omdat mensen niet meer bij de gemeente melden dat ze een hond krijgen, zegt fiscalist Carl Dijkstra. "Dan zou een boa vervolgens elk adres in de gemeente af moeten gaan om te constateren of iemand daar een hond heeft. Dat kost natuurlijk heel veel geld."

Grote verschillen

Er zijn grote verschillen in lokale hondenbelastingen: waar je in Katwijk 140 euro per jaar betaalt, is dat in Hoorn nog geen 15 euro. "Dat komt omdat elke gemeente zelf bepaalt welke belastingen ze heffen en tegen welke tarieven", legt Arjen Schep, bijzonder hoogleraar lokale heffingen, uit. "Het is aan de gemeenteraad om daar een keuze in te maken."

De ene gemeente ervaart wellicht veel overlast en wil er een zekere financiële beperking aan stellen, terwijl het bij de andere misschien een grote maatschappelijke discussie is, zegt Schep. "Je ziet dat tarieven matigen, omdat ze zich bewust zijn dat een groot deel van de kiezers ook hondenbezitters zijn en daar wat van vinden."

Bevuiling openbare ruimte

Er is best wat weerstand onder hondenbezitters, ziet Dijkstra: "Want waarom moeten zij betalen voor een hond, maar iemand met een waterschildpad niet? Eerder oordeelde de Hoge Raad dat er misschien wel sprake is van discriminatie, maar dat het onderscheid tussen hondenbezitters en niet-hondenbezitters rechtvaardig is omdat honden ook de openbare ruimte bevuilen: "Daar gaan meer kosten mee gemoeid dan met een waterschildpad, cavia of kat."

Maar die rechtvaardiging is wel minder relevant geworden: “Het argument dat gemeentes veel kosten daarvoor moeten maken, is betrekkelijker geworden sinds er opruimplicht is. Je moet nu overal met zo’n zakje lopen.”

Hondsdolheid

Waar komt de hondenbelasting eigenlijk vandaan? De hondenbelasting is bijna cultureel erfgoed, legt Dijkstra uit. "Het komt uit de tweede helft van de vijftiende eeuw. Het was een lokale belasting en het idee was anders. Europa verstedelijkte, waardoor je meer risico kreeg op besmettelijke ziektes – waaronder hondsdolheid. Dat probeerden ze tegen te staan, door honden te registreren.|

Ook werden honden toen bedrijfsmatig gehouden, in plaats van als trouwe viervoeter naast je op de bank: "De hond werd primair als bedrijfsmiddel gebruikt, zoals de hondenkar of het hoeden van vee. Dus het is een vorm van transportbelasting geweest in de middeleeuwen."