Torenhoge inflatie niet te wijten aan oorlog in Oekraïne: 'Tijd van gratis geld is voorbij'

De inflatiezorgen bij de ECB zijn heel groot, zegt Edin Mujagic, hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer. "Als je als opdracht ooit hebt meegekregen om te zorgen dat de prijzen elk jaar met zo'n twee procent stijgen en je kijkt nu tegen een inflatie van tussen de acht en negen procent, dan mag je aannemen dat de zorgen heel groot zijn."

Rente verhogen om inflatie af te stoppen

De enige manier om de inflatie af te stoppen is de rente verhogen. Dat gaan ze morgen ook doen, zegt Mujagic, "dat is het goede nieuws. Het slechte nieuws bestaat uit twee delen." Allereerst is de ECB laat, zegt Mujagic. Wereldwijd zijn andere centrale banken al maanden bezig met het verhogen van de rente. De ECB is de laatste van de grote centrale banken die ook een duit in het zakje gaat doen.

Ten tweede gaat het om de mate waarin de ECB stappen gaat zetten. "Als het morgen een gigantische stap is en ze de rente met een half procentpunt verhogen, dan gaat de rente bij ons van -0,5 procent naar nul procent. Als je kijkt tegen een inflatie van 8, 9 procent en je verwacht dat die volgend jaar uit zichzelf halveert. Dan win je die strijd met nul procent rente niet", legt Mujagic uit. "Wij economen weten weinig dingen zeker, maar één ding dat wij wél vrij zeker weten is dat om zulke inflatiecijfers aan te pakken, dan moet echt minstens een twee voor de komma staan."

2,5 procent

Kortom, de rente zou dan 2,5 procent moeten stijgen. Maar, dat gaat de ECB niet zomaar doen. "Als je geld lenen duurder maakt, dan betekent dat, dat de economie minder hard groeit", zegt Mujagic. "Maar, inflatie pak je aan door de economie wat langzamer te laten groeien. De vrees is nu, omdat je 11 jaar lang die rente op nul procent hebt gehouden, of negatief hebt gehouden, weet je niet hoe de economie gaat reageren."

De ECB weet wat ze moet doen, maar in het achterhoofd speelt een risico mee. Namelijk: wat gebeurt er als de rente teveel wordt verhoogd? "Want, als dat teveel blijkt te zijn, dan krijgen we een recessie", aldus Mujagic.

Oorlog tegen inflatie

Daarnaast benadrukt de hoofdeconoom ook dat de oorlog tegen inflatie niet gewonnen wordt met nul procent rente. "Dan moet je echt richting twee of drie procent gaan. Maar dat hoeft niet in één keer, dat kun je uitsmeren over tijd", zegt Mujagic. Het is belangrijk om de buitenwereld daarop voor te bereiden zegt hij: "Jongens, de periode van gratis geld is echt definitief voorbij."

"De taak van de ECB is niet om landen te helpen, niet om banken te helpen, de taak van de ECB is om te zorgen dat de prijzen voor u en mij elk jaar met twee procent stijgen, niet met vijf of zes procent. Uiteindelijk is de ECB er voor ons, en niet de regering", zegt Mujagic.

Geen samenhang met oorlog in Oekraïne

Volgens Mujagic loopt de ECB nu tegen problemen aan die zij zelf gecreëerd heeft. "Want in die jaren dat de rente nul procent is geweest, waren er jaren waarin je de rente had kunnen verhogen. En dat heb je nagelaten."

Bovendien, als er wordt gezegd dat de huidige inflatie vooral samenhangt met de oorlog in Oekraïne, slaat dat eigenlijk nergens op zegt Mujagic: "Want de inflatie loopt sinds de zomer van vorig jaar op. De oorlog in Oekraïne is begonnen op 24 februari. Er is iets anders aan de hand en dat is: er is 10, 15 jaar lang te veel geld bijgedrukt. Inflatie ontstaat altijd, vroeg of laat, als gevolg van het te veel bijdrukken van geld."

Geld uit zakken van overheden

Het aanpakken van inflatie vereist dat je dat te veel gedrukte geld uit de economie haalt. En dat geld uit de zakken van overheden halen, daar heeft de ECB iets te veel moeite mee, zegt Mujagic. Dus welke maatregelen genomen gaan worden, daarover houdt Mujagic zijn hart vast: "Het besluit dat ze nemen is het vaak nét niet."