Europe first: ‘Het is heel Europees om je continu af te vragen wat ons bindt als continent.’
- Nieuws
- Europe first: ‘Het is heel Europees om je continu af te vragen wat ons bindt als continent.’
Het is uit tussen Amerika en Europa. Met het nodige liefdesverdriet stellen we onszelf daarom de vraag: wat moeten wij zonder ons grote culturele voorbeeld? Wie wijst ons de weg na decennialang gedwee de Amerikanen gevolgd te hebben? En hebben wij Europeanen genoeg eigen cultuur om op terug te vallen? Dr. Lieke Stelling is universitair hoofddocent Engelse letterkunde aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in concepties van Europese identiteit. Volgens Stelling komen we niet verder als Europa zonder zaken die ons binden - en een euro of een Europees leger voldoet daar niet aan. Waarom we daarom meer aandacht moeten hebben voor de Europese geschiedenis, verhalen en talen, licht Stelling toe in de uitzending.
Video niet beschikbaar
Wie zijn wij?
Het is volgens Stelling heel Europees om je continu af te vragen wat ons bindt als continent. De vraag wordt al eeuwenlang gesteld: "Hij werd voor het eerst gesteld in de vijftiende eeuw, en werd gevoed door de ontdekkingsreizen en de uitvinding van de boekdrukkunst. Beide zijn zaken waardoor de Europeanen in contact kwamen met andere ideeën of culturen. Europa ging de wereld opdelen in continenten en deze met elkaar vergelijken. Ze kwamen al snel tot de conclusie, één continent is wel erg mooi en goed: Europa."
De kracht van een goed verhaal
Bestond er in de vroegmoderne tijd dan wel een duidelijke Europese identiteit? Zeker, al was deze destijds ook versnipperd, zegt Stelling. "Er was niet één taal die iedereen sprak, al had je natuurlijk wel het Latijn, dat vooral gesproken werd door geleerden." Wat verder in sterke mate bijdroeg aan de vorming van een Europese cultuur zijn verhalen. Stelling licht het toe: "Boeken werden vertaald en verspreid door heel Europa, hierdoor waren grote romans overal te koop. Verhalen zoals Utopia uit 1516 of Don Quichot uit 1605 vormen de basis voor onze Europese cultuur."
Gedeelde cultuur
"We komen niet verder als Europa zonder zaken die ons binden", aldus Stelling over de uitdaging waar Europa op het moment voor staat. Ze verwijst naar het belang van een gedeelde cultuur: "We moeten ons meer verdiepen in Europese culturen en geschiedenis, om zo de overeenkomsten en verschillen te zien. De Europese Unie is gericht op defensie, bureaucratie en de euro, maar niet op cultuur. Europa mist hierdoor een anker en de sleutel ligt in onze gedeelde geschiedenis."
Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief!
Elke zaterdag het beste van NPO Radio 1 in jouw mailbox.
Gerelateerd
