Theater in corona-tijd: 'Kunstenaars moeten orde scheppen in chaos'

Wit-perspectief

Als kunstenaar wil Manoushka Breeveld de wereld om ons heen inzichtelijk maken. ''Dat betekent keer op keer uitvinden hoe de wereld werkt. Misschien is het een beetje arrogant om te denken dat ik alles begrijp en het aan anderen uit kan leggen. Maar ik probeer mensen in ieder geval een ander perspectief te bieden en dat is wat kunstenaars volgens mij zouden moeten doen.''

Daarom vindt ze het belangrijk dat een verhaal vanuit verschillende perspectieven wordt verteld. ''Als het gaat om film en televisie is er veel winst te behalen'', vertelt Breeveld. ''Want het aanbod van verhalen is nog te veel vanuit een wit-perspectief. Dat hoeft niet. In Nederland zijn naast het witte perspectief zoveel andere perspectieven. Die verdienen een plek in de verhalen die we vertellen. Dat is ook een manier om elkaar beter te leren kennen.''

De pest van Albert Camus

Het boek De pest (1947) van Albert Camus ligt aan de basis van de nieuwe voorstelling Alles komt goed. Volgens de filosofie van Camus is het menselijk bestaan zinloos. Alles wat we in ons leven doen, is eigenlijk een soort verzet tegen de zinloosheid van het leven. En juist door de strijd aan te gaan, kan je verbinden met anderen.

''Dat verzet tegen het zinloze maakt onze voorstelling actueel'', vertelt Manoushka Breeveld. ''Het boek gaat over een vrouw die ten tijde van een pestepidemie leeft. Ze heeft een liefde maar kan door de epidemie niet bij haar partner zijn. Er is dus voor haar geen andere keuze dan te vechten tegen die epidemie. Ook al weet je dat je het niet gaat winnen. Nu leven we in een pandemie, waarvan we ook niet weten of we de strijd zullen winnen.''

Verzet tegen pandemie

We verzetten ons tegen de pandemie. Zo zijn er landelijke maatregelen. Maar toch is er ook een vermoeidheid. ''Vooral bij de jongeren zie je verzet tegen maatregelen. Ze denken: ik moet ook leven. Ze kunnen de straat niet op. Ik begrijp dat gemis. Maar het kan nu even niet.''

Hoe langer de pandemie duurt, hoe meer chaos er ontstaat in de samenleving. Hoe kan je dan als theatermaker daarop inspelen? ''Mijn man is arts, we praten wel eens over de overeenkomsten tussen ons werk. Dat zijn er best veel. Zowel kunstenaars als artsen zijn bezig met zingeving aan het bestaan. Een arts heeft een eindeloze inzet om mensen inzichtelijk te maken hoe een ziekte verloopt. Wat bijvoorbeeld kan gebeuren in geval van corona én wat niet. Wat een goede aanpak is en wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn. Het is orde scheppen in de chaos, kunstenaars doen dat eigenlijk ook. Althans, ik vind dat kunstenaars dat moeten doen.''

De voorstelling Alles komt goed is vanaf volgende week te zien in theaters.

Alles van Nooit Meer Slapen terugluisteren?

Terugluisteren kan via jouw favoriete podcast. Nooit Meer Slapen is hét cultuurprogramma van de VPRO. Elke maandag- tot en met vrijdagnacht tussen 00.00 en 01.00 uur hoor je een diepgravend gesprek over cultuur, literatuur, film, muziek, theater of kunst.