Seada Nourhussen maakt zich hard voor rechtvaardigheidsjournalistiek. 'Neutraliteit bestaat niet'

Een scheut exotisme in Bennekom

Nourhussen kwam op haar derde naar Nederland. Enkele jaren nadat haar vader was gevlucht uit Ethiopië werd het gezin herenigd in Nederland. Dat was, zegt ze, in een tijd dat er nog geen AZC was, geen IND, ook het COA bestond nog niet. “Wij werden heel hartelijk ontvangen, al zat daar wel een scheut exotisme bij", vertelt ze in Kunststof. "De meeste mensen in Bennekom hadden nooit een zwarte familie gezien. Iedereen in onze wijk was import. Wij haakten een beetje aan bij de linkse, yuppieachtige instroom daar. Dat ging best. Eigenlijk was het heel leuk. Een andere sfeer dan nu.”

Hoe anders is het klimaat nu in Nederland. “Er is een diepe kloof ontstaan tussen groepen in de samenleving. Met de toegenomen inkomensverschillen zijn die groepen tegen elkaar uitgespeeld. Dat kwam mede omdat er tegen mensen werd gezegd: jij kunt dit óók bereiken. Als je alles hebt, ben je bang om alles kwijt te raken. Als je weinig hebt, ben je meer geneigd om te delen.”

Voor de mensen die worden ondergesneeuwd

“Inmiddels zijn er mensen die vinden dat personen zoals ik geen rechten hebben. Dat begon met Fortuyn, met de immense fascinatie voor zijn persoon en zijn manier van denken. Zijn opkomst viel samen met het moment waarop ik van de School voor Journalistiek kwam, in 2001. De xenofobie waar bij een man als Janmaat nog zurig naar was gekeken, werd langzamerhand interessant.

In dat veranderde klimaat wordt je eigen positionering belangrijk. Ik besefte steeds meer: ik werk nu in dit vak, ik kan het maar beter gebruiken om verhalen te vertellen en perspectieven te laten horen van mensen die worden ondergesneeuwd.”

'One World richt zich op rechtvaardigheidsjournalistiek'

“One World richt zich op rechtvaardigheidsjournalistiek. Neutraliteit bestaat niet, al zeggen journalisten vaak dat ze neutraal zijn. Wij bieden geen ruimte aan politici die vinden dat bepaalde mensen in de samenleving geen rechten hebben. Nee, ik noem dat geen activisme.

Neem het toeslagenschandaal, misschien kun je beter zeggen de toeslagenmisdaad; de term ‘affaire’ is te licht voor wat daar gebeurd is. Van dat schandaal waren al veel eerder voortekenen zichtbaar, waar de journalistiek te weinig mee heeft gedaan. In 2004/2005 gaf onze huidige premier al het advies aan gemeentes om Somalische Nederlanders anders te behandelen. Mensen werden op straat aangesproken op hun uiterlijk, ze werden thuis opgezocht. Het was beleid vanuit Den Haag en de burgemeester van Haarlem heeft daaraan gehoor gegeven. Daardoor zijn er mensen uit Nederland vertrokken, er zijn mensen diep in de schulden geraakt.

We hadden dit schandaal veel langer kunnen zien aankomen, als iemand deze mensen toen had opgezocht. Dan kun je stellen dat er institutioneel racisme is. Maar wat zegt dat? Ik kijk liever naar de feiten. Het gaat mij er om dat je laat zien dat er beleid wordt gevoerd dat racisme bevordert.”

Journalistiek als een soap

“Waar ik tegen protesteer, is de journalistiek als een soap, waarin veel aandacht gaat naar zaken die niet belangrijk zijn. Ik zou best een nieuwe journalistieke opleiding willen opzetten die jongeren aanspoort om autonoom te denken, niet te doen wat anderen allemaal doen, hun eigen weg te kiezen. Ik ben twintig jaar bezig in dit vak. Toen ik net afstudeerde moest je doen wat je helden deden. Ik zeg nu: vertrouw je eigen blik op de wereld. Ik heb mijn anders zijn omarmd.”