Linda Nooitmeer: 'Excuses kwamen 150 jaar te laat'

Een karige spijtbetuiging

Volgens Linda Nooitmeer konden de excuses op verschillende momenten in de geschiedenis gedaan worden. "Zoals in 2001, toen de trans-Atlantische slavernij en slavenhandel werden aangemerkt als misdaad tegen de menselijkheid. In feite kwamen de excuses 150 jaar te laat." Een spijtbetuiging voor een misdaad tegen de menselijkheid noemt Nooitmeer "karig".

Of de excuses door het huidige kabinet gemaakt zouden worden, kan Nooitmeer niet met zekerheid zeggen. Ze benoemt wel dat NiNsee tijdens het vorige kabinet "de beste kaarten in handen had". "Zonder de excuses van burgemeester Halsema en premier Rutte waren er geen excuses van de koning die om vergiffenis vraagt. Ook de instelling van het herdenkingsjaar en de hele reeks van excuses en onderzoeken erna hadden we waarschijnlijk anders niet gekregen." Deze excuses droegen volgens Linda, samen met de Black Lives Matter-demonstratie, bij aan de aandacht voor systematisch racisme.

Ingewikkelde gesprekken

Nooitmeer is ervan overtuigd dat je het niet over het slavernijdossier kunt hebben zonder de economische en sociaalculturele positie van mensen met Afrikaanse roots te bespreken. In sommige landen werd het koloniale systeem in stand gehouden, ondanks de afschaffing van de slavernij. "Families konden de armoede niet ontstijgen. Dat betekent: hoe donkerder je huidskleur, hoe minder kansen."

Tijdens haar voorzitterschap bij NiNsee wilde Nooitmeer de sociaaleconomische impact van het slavernijverleden op de positie van mensen met Afrikaanse roots zichtbaar maken. "Een financiële interventie is onderdeel van de invulling van de excuses. Dat zijn in Nederland ingewikkelde gesprekken. "'Zie je wel, ze willen geld'", hoort Nooitmeer al gezegd worden. "Men vergeet dat het hele systeem van slavernij alleen maar ingericht was vanwege de economische voordelen."

Het prijskaartje

Naast racismebestrijding pleit Nooitmeer voor investeringen in educatie en ondernemerschap voor jongeren. "En ja, daar zit een prijskaartje aan." Zo wil Linda studiebeurzen beschikbaar stellen voor jongeren met Afrikaanse roots. "Racisme komt voort uit de negatieve beeldvorming die is ontstaan tijdens de slavernij. Vierhonderd jaar slavernijgeschiedenis heeft impact op hoe mensen naar elkaar kijken. Daar zijn we allemaal mee besmet. Ik ook. Dus je moet daar eerst in investeren voordat je racisme goed het hoofd kunt bieden."

"Als ik ergens heb geleerd dat er ruimte moet zijn voor dialoog, is het in Nederland." Om die reden geeft Nooitmeer zichzelf de opdracht om zich in haar machtspositie bewust te zijn van haar eigen vooroordelen. "Als je met elkaar erkent dat racistische beelden zijn ingeprent, ontstaat er een sensitiviteit waardoor je empathisch kunt zijn."