Zijn influencers de nieuwe journalisten?
- Nieuws
- Zijn influencers de nieuwe journalisten?
Afgelopen week zijn we overstelpt met nieuws van Donald Trump. Journalisten bij persconferenties zeiden na afloop dat ze met stomheid waren geslagen door de verbazingwekkende voorstellen die Trump deed, zoals van Gaza een vakantie-oord maken of sancties opleggen tegen het Internationaal Strafhof in Den Haag. Hoe moeten we met dit bombardement aan nieuws omgaan, als consument en als journalist? Te gast is prof. dr. Mark Deuze van de UvA. Hij doet onderzoek naar journalistiek en ook naar nieuwe vormen van media, zoals de influencers en content-makers op TikTok. Deze groep is nu ook welkom in het Witte Huis. Wat betekent dat voor onze nieuwsconsumptie nu deze makers op de eerste rij zitten en niet meer de klassieke journalisten van de grote kranten en tv-netwerken.
Video niet beschikbaar
Overwinning dankzij digitale media
Volgens hoogleraar Mark Deuze heeft Donald Trump zijn overwinning deels te danken aan sociale media en podcasts, met name die van invloedrijke creators zoals Joe Rogan en Lex Fridman. "Trump heeft slim gebruikgemaakt van alle creatieve uitingen waarmee met name jonge mannen hun werkelijkheid vormgeven," aldus Deuze. Opmerkelijk genoeg wijst onderzoek uit dat niet zozeer Trumps eigen tweets, maar juist de journalistieke verslaggeving over die tweets zijn belangrijkste communicatieplatform vormden.
Invloed van nieuwe mediamakers
In de Nederlandse politiek zien we een vergelijkbare trend, legt Deuze uit. "Pim Fortuyn was een van de eerste politici die rechtstreekse communicatie verkoos boven traditionele media-interviews. Thierry Baudet startte zijn eigen vlogkanaal, en Geert Wilders communiceert voornamelijk via X." Desondanks onderschatten klassieke media volgens Deuze nog steeds de impact van deze nieuwe communicatievormen. "De invloed van influencers, vloggers en content creators overtreft inmiddels de gezamenlijke reikwijdte van kranten, televisie en radio. Deze creators zijn nu zelfs aanwezig bij persconferenties en krijgen prioriteit bij interviews."
Een economische verschuiving
Een blik op de online creator-economie onthult de verschuivende machtsverhoudingen. "De digitale mediawereld is tientallen malen groter dan de traditionele mediamarkt," verklaart Deuze. "De advertentie-inkomsten en economische impact zijn significant. De massaontslagen in traditionele media zijn hier een direct gevolg van." Deuze wijst erop dat dit vooral in de Verenigde Staten zichtbaar is, maar dat we ook in Nederland vergelijkbare patronen zien. "Influencers met 50.000 tot 100.000 volgers kunnen al een behoorlijk basisinkomen genereren. Velen onderschatten deze groep, maar tienduizend van dergelijke creators hebben gezamenlijk meer impact dan alle traditionele Nederlandse media bij elkaar.”
De nieuwe journalisten
Zijn TikTokkers en influencers de journalisten van de toekomst? Deuze ziet hen als een nieuwe vorm van massamedia. "Niet omdat we allemaal één creator volgen, maar omdat ze elkaar wederzijds beïnvloeden en kopiëren - net zoals kranten en televisie vroeger deden." Hij vergelijkt de huidige situatie met de periode vóór de gevestigde journalistiek: "Toen fantaseerde iedereen in de kroeg zijn eigen werkelijkheid bij elkaar. Maar het verschil is dat deze kroeg nu met sociale media een megafoon heeft gekregen. Terwijl journalisten zich bezighouden met feitencontrole en het bestrijden van desinformatie, zijn er creators die vooraan de persconferenties van Trump zitten en het prima vinden om twee uur lang een podcast te vullen met meningen en gevoelens."
Gerelateerd
