Als eerste-generatie-student sta je met 1-0 achter

Tavecchio kreeg zelf van huis uit alle kansen en werd ook uitgebreid ondersteund door haar academische omgeving. Voor de groep die zij onderzoekt, waarvan de ouders niet hebben gestudeerd, is dit vaak heel anders. Tavecchio houdt zich van jongs af aan al bezig met het onderwerp gelijke kansen en is mede daardoor gefascineerd door deze groep: "Ik geloof dat het onderwijs dé plek is om gelijke kansen te creëren. Ik vind het belangrijk dat iedereen succesvol kan zijn en dat we daarin rekening moeten houden met dat niet iedereen die gelijke kans heeft."

Op achterstand

Volgens Tavecchio staat de eerste-generatie-student op achterstand. "Deze studenten doen langer over hun studietraject, want het zijn vaak zogenaamde 'stapelaars'. Ze komen vanuit een andere richting naar het wetenschappelijk onderwijs, ze hebben minder ‘resources’ en ze hebben meer psychosociale problematiek." Vaak zijn het wel doorzetters en zijn ze ook extra gemotiveerd. "De intrinsieke motivatie van deze studenten is heel erg groot, maar hun studiekeuze is meer extrinsiek gemotiveerd, meet status-gerelateerd."

Angst om door de mand te vallen

Spraakmaker Rob van Gijzel, oud-burgemeester van Eindhoven, was zelf eerste-generatie-student. "Niet alleen in mijn gezin, maar in de hele omgeving, de hele buurt, alle sportverenigingen, er was niemand die naar de universiteit ging." De eerste-generatie-studenten is vaak atypisch voor het milieu waar hij uit komt. Tavecchio: "Voor heel veel van deze studenten geldt dat ze het gevoel hebben er niet bij te horen, het gevoel hebben elk moment door de mand te kunnen vallen. Dat ze alsnog ontmaskerd worden vanuit de gedachte Hoor ik hier wel thuis? Daar zijn ook de programma’s die ik ontwikkel vanuit de Vrije Universiteit op gericht."

Tweede- of derde generatie Nederlanders

Door de instroom van niet-westerse migranten groeit de groep eerste-generatie-studenten nog steeds. Ze zijn tweede- of derde generatie Nederlanders, maar eerste-generatie-studenten. "Er zit bij deze groep een aantal aanvullende dimensies die de hobbels en barrières en geschreven en ongeschreven codes bemoeilijken."

Minder kans op een baan

Na de studie heeft de groep eerste-generatie-studenten twee tot drie keer minder kans op een baan. "Niet-westerse migranten hebben allerlei aanvullende belemmeringen met hun naam en hoe ze hun cv opbouwen. Wat je ook ziet is het belang van het sociale kapitaal, van het weten te gebruiken van het netwerk, iets wat ze niet van nature hebben meegekregen. Eerste-generatie-studenten nemen in veel mindere mate deel aan traditionele vormen van student-zijn."