Veronesi laat zien dat boeken wél thuishoren in een ‘sportzomer'

Pierre Christin & Jean-Claude Mézieres, Ravian integral deel 1. Dargaud.

Een verfilming van de legendarische Franse science fiction-serie Ravian (Valérian et Laureline in het Frans), die in 1967 ontstond, was technisch lang onmogelijk. Met welke middelen moest je die veelvoud verbeelden aan groezelige achterbuurten en decadente, weelderige hoven op al die exotische planten die de tijd-ruimte agenten Ravian en Laureline aandeden? Hoe kon je zulke iconen uit de negende kunst recht doen op het witte doek? Pas na James Camerons film Avatar was het cinematografisch mogelijk zoveel monsters, aliens, buitenissige wezens en ruimtestations te tonen en dankzij regisseur Luc Besson, die naar eigen zeggen als jongetje al verliefd was op Ravians stoutmoedige, anti-autoritaire, directe, roodharige metgezel Laureline, is dat onlangs gebeurd met de film Valerian, die recht doet aan de strip. En wat voor strip was dat, zoals lezers van de Pep nog wel weten! De Franse strip was in die jaren zestig nog een wereld getekend door grote jongens voor kleine jongens, bevolkt met jongens. Vrouwen waren of dom, mooi en handelingsonbekwaam óf volks (zoals Bécassine). En daar kwam Laureline aan, met haar drieste temperament en reddende ingrepen. Het contrast met haar ongeïnspireerde vriend Ravian doet ‘t ‘m ook, hij wordt meer en meer een menselijke, al te menselijke antiheld, een tegenpool van een held als Kuifje. In de ruim twintig albums van deze reeks, in Frankrijk alleen al goed voor tweeëneenhalf miljoen exemplaren, in deze zee-om-uit-te-drinken voor de Star Wars-films, in deze space opera over tijdreizen, doet het tweetal almaar een andere exotische planeet aan, waar menig misstand welig tiert, en daar volvoeren ze hun humanistische missie, door een eind te maken aan de oorlogen, de bittere gevechten om de macht, aan de slavernij en andere onderdrukking. En dat met humor.

Friedrich Dürrenmatt, De rechter en zijn beul. Athenaum-Polak & Van Gennep.

Na De verdenking is nu Friedrich Dürrenmatts tweede misdaadroman over de oude, zieke commissaris Bärlach, prachtig door Ria van Hengel vertaald: De rechter en zijn beul (Der Richter und sein Henker) is een roman uit 1950 waarin een ethische kwestie verbeeld wordt: mag je iemand laten opdraaien voor een misdaad die hij niet begaan heeft, indien je weet dat diegene schuldig aan andere misdaden is? De Zwitserse commissaris Bärlach draait daar zijn hand niet voor om, zoals huiveringwekkend tot uitdrukking komt in het kat-en-muis-spel dat hij met de hooggeplaatste misdadiger Gastmann speelt. Zijn levenslange ervaring, zijn intuïtie gestoeld op psychologische kennis geeft hem die zekerheid. Maar wat zijn de gevolgen voor degene die de rechter is in die situatie, of de beul?

Sandro Veronesi, Een god waakt over je. Prometheus.

Dé hedendaagse literaire Italiaanse schrijver, Sandro Veronesi, over sport - dat belooft wat. Hij heeft in die verhalen een gretige voorliefde voor dat waar we niet volledig bij kunnen: wat er omgaat in het hoofd van de sporters. Waarom mishandelde de kunstschaatster Tonya Harding haar rivale Nancy Kerrigan en wat dreef haar naar haar nieuwe loopbaan als pornoschaatster? Waarom moest de bokser ‘the Atomic Bull’ zo onbedaarlijk snikken in een beslissende match, zodanig dat hij niet bokste en zijn prijzengeld moest inleveren? En hoe zit het met de ‘Federer Moments’, ‘wanneer de oerkrachten van het universum een magische, mysterieuze zichtbaarheid lijken te krijgen tijdens een rally die wordt bestuurd door de gratie van god Roger’? Veel blijft in nevelen gehuld, maar dat in sport - aldus Veronesi – goden, halfgoden, andere mythische grootheden juist bij verlies zichtbaar zijn, is buiten kijf. Toeval blijkt ook van levensbelang, zoals de uitroep van die ene teleurgestelde Romeinse toeschouwer (‘Zo vat je nog kou!’) die een vonk van inspiratie werd voor de tot dan toe apathische atleet. Veronesi maakt met dit elegante proza beschaafd een eind aan de misvatting dat boeken niet thuishoren in een ‘sportzomer’.

Luister de Boekenrubriek terug