Ron Fresen: 'Scherpe kantjes eraf, prima. Maar niet mijn hele Haags weg'

Als Fresen iemand moet aanwijzen als zijn voorbeeld in de politieke verslaggeving is dat Ton Planken. "Daarvoor moet de tijd een stuk teruggespoeld worden. Ton Planken was misschien wel de eerste presentator van het politieke programma Den Haag Vandaag", vertelt Fresen. "Die man had zo'n goede en treffende manier om je bij te praten over politiek. Hij vertelde precies wat je nodig had om te begrijpen hoe iets was gegaan, zoals het was gegaan."

Haagse 'o'

Toen Fresen in 2004 bij de NOS ging werken als verslaggever, kreeg hij te horen toch iets aan zijn Haagse accent te moeten dan. "Ik kreeg op de politieke redactie in Den Haag de portefeuille verkeer en milieu en in die tijd speelde de parlementaire enquête naar het [financiële] drama met de Betuwelijn en Hogesnelheidslijn. In mijn verslagen daarover ging het vaak over de Groene Harttunnel. Blijkbaar zei ik dan tunnoow. Zie, ik doe het nu weer."

De Volkskrant schreef destijds een stukje over Fresens uitspraak van het woord. "Die Ron Fresen is bij het journaal komen werken, maar kan het woord 'tunnel' niet uitspreken terwijl hij daar verslag van moet doen", herinnert Fresen zich. "Toen zeiden ze bij de NOS dat die Haagse 'o' wel wat minder kon."

Op verzoek van zijn werkgever ging Fresen naar een logopedist. "Daar stemde ik mee in, maar ik wilde niet mijn hele Haagse karakter en stemgeluid verliezen. De scherpe kantjes eraf, prima. En dus kreeg ik rijtjes mee van de logopedist: doos, koos, moos. Daardoor is die 'oow' er een beetje uit gegaan. Al zullen veel mensen nog steeds vinden dat ik 'tunnel' niet goed uitspreek."

Politieke taal

Van de Haagse tongval naar de Haagse politieke taal, het dagelijks werk van Fresen. Rond het Binnenhof wordt taal ook regelmatig gebruikt "om iets niet te zeggen", vertelt Fresen. Maar heldere taal is er ook. "In het recente verleden zijn er wel een paar politici die heldere taal bezigen. Nog steeds vind ik Mark Rutte, als hij daar uren achter elkaar staat met niet de eerst de beste tegenover zich, ook met zijn taalgebruik erg goed overeind blijven. Hij spreekt duidelijk én is slim in het ontwijken door middel van taal."

Ook PVV-partijleider Geert Wilders valt op met zijn taal. "Wilders is natuurlijk iemand die de kracht van de herhaling en de kracht van de krachttermen inzet." Nog een voorbeeld: "Lodewijk Asscher vind of vond ik ook heel goed. Hij is de eerste partijleider die bij de Algemene Politieke Beschouwingen zonder papiertje voordroeg."

Geen papiertje

Zelf gebruikt Fresen ook geen papiertje bij het presenteren. "Door mijn radioverleden ben ik gewend te improviseren en mezelf in spreektaal voor te bereiden. Als ik voor het journaal presenteer dan schrijf ik wel vooraf dingen op."

Met de presentator van het NOS journaal bespreekt Fresen vooraf wat de vragen worden. "Dan ga ik goed nadenken over wat ik ga antwoorden. Dat opschrijven zorgt voor een soort structuur. Als ik weet waar ik moet beginnen en eindigen, dan rolt het er vanzelf uit."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.