Bram Vermeulen: 'De totale wereldorde wordt herschikt, dat moet je in beeld brengen'

Onder spanning

"25 jaar geleden viel Bill Clinton met de NAVO Kosovo binnen terwijl Yeltsin hem waarschuwde voor een oorlog in Europa. En nu, al die jaren later staat de Balkan onder spanning." Juist omdat het er zo weinig over gaat, vindt Bram deze plaatsen zo interessant. "Russische tanks gaan niet Polen binnenstromen. Maar Poetin gaat mogelijk porren in Kosovo." Bram ziet dat de Balkan al is sinds de jaren negentig vergeten is. "Als je Srebrenica binnenrijdt, voel je meteen de zwaarte van die geschiedenis. Poetin moet weinig doen om die op te voeren."

Amerikaanse afleiding

In Frontlinie zoomt Bram in op plaatsen en mensen die volgens hem te weinig aandacht krijgen. "Elke dag zijn we verontwaardigd over de Amerikaanse wereldmacht. Groenland en Panama innemen, Zelensky een dictator noemen: het is allemaal afleiding. Trump is niet de drijfveer, maar het symbool van het einde van de Amerikaanse wereldmacht." Volgens Bram hebben bedrijven enorm geprofiteerd van de inval in Irak, want 'politics is business'. "Het begint steeds meer trekjes te krijgen van de Russische oligarchen. De schaamteloosheid en de snelheid waarmee het gebeurt, is adembenemend.", zegt Vermeulen.

Chinese langetermijninvestering

Wereldmacht is volgens Bram altijd verbonden aan grondstoffen. "Als je met die kennis kijkt naar wat er nu gebeurt, zie je het grotere plaatje. De 20e eeuw was van de Amerikanen met hun olie en de volgende eeuw is van de Chinezen. Die winnen op alle terreinen de slag om de grondstoffen die wij nodig hebben voor onze mobiele telefoons, elektrische auto's en windmolens." Door de jaren zag Bram hoe China treinsporen, vliegvelden en wegen aanlegde in Afrika, waardoor die regimes weer hun verkiezingen konden winnen. "Dat was een langetermijninvestering. Nu worden alle grondstoffen die je nodig hebt voor batterijen verwerkt in China. Wij hebben de race verloren en lopen er boos en verontwaardigd achteraan."

Maar ook de oorlog in Oekraïne herleidt Bram naar een strijd om grondstoffen. "Niet vanuit het ego van Poetin die de oude Sovjet tijd wilt herstellen, maar de Donbas die vol ligt met zeldzame aardmetalen, daar zegt Poetin nooit wat van."

De nieuwe wereldorde

"Onze obsessie met Amerika was altijd verbonden aan het feit dat ze zo belangrijk voor ons waren als handelspartner en militaire bondgenoot. Maar dat is niet langer zo. De totale wereldorde wordt herschikt en het zwaartepunt ligt in China." Bram wil journalisten dat in beeld zien brengen. "Het is heel fascinerend wat er in Amerika gebeurt, maar het is afleiding van het nieuwe echte verhaal. Je moet eigenlijk nu alle ballen op de andere kant van de wereld gaan zetten. Als je je blindstaart op alle ophef die er elke dag uit Amerika komt, mis je journalistiek de boot."

Volgens Bram zijn het strijdvaardige dagen. "Dit is de tijd waarin ik wil laten zien wat de journalistiek waard is. We stormen richting een autocratie. Een president die geen vervelende pers wil hebben in Amerika: dat zou zomaar eens hier ook kunnen gebeuren. Maar je voelt dat heel veel mensen twijfelen alsof het al te laat is."