Het stadsdichterschap: eervol of controversieel?

De nieuwe DOCS-aflevering onderzoekt de wereld van de stadspoëzie in Tilburg en Breda. Tilburg omarmt de poëzie in het publieke domein en benoemde recent de elfde stadsdichter. Breda daarentegen treft het minder: de laatste stadsdichter hing jaren geleden zijn pen aan de wilgen.

Stadsdichter Tilburg

Frederike Luijten (25) is recent benoemd tot stadsdichter van Tilburg. Ze solliciteerde naar de functie en werd verkozen uit bijna twintig kandidaten. Haar leven bestaat uit schrijven, lesgeven en organiseren van literaire evenementen. Als stadsdichter wil ze literatuur op leuke manieren verspreiden en toegankelijk maken.

"Ik hoop dat ik kan afrekenen met het idee dat jongeren niet lezen, of dat ouderen niet naar evenementen voor jongeren mogen komen", vertelt Luijten.

'Breda moet zich schamen'

De laatste dichter die zich officieel stadsdichter van Breda mocht noemen, Kees van Meel, hing zijn pen jaren geleden aan de wilgen. Hij klopte vergeefs aan bij het stadsbestuur toen hij wilde weten of zijn post nog bestond en dus hief hij zichzelf als stadsdichter op.

Dat Breda nu geen officiële stadsdichter meer heeft, daarover kan dichter Jasper Mikkers kort zijn:

"Nou ja, ik vind dat Breda zich echt moet schamen. Ik vind het te zielig voor woorden. Dat is slecht voor de poëzie en dat is slecht voor de stad. Een stad moet het op z'n fatsoen trekken als het geen stadsdichter heeft. Ze moeten het goed regelen. Ze moeten het goed betalen. Ze moeten de juiste benoemen daarvoor."

Veel vragen

Wie die juiste mensen zijn, daar wordt over gedebatteerd. En ook over wat een stadsdichter preciés doet, verschillen de meningen. Hoe toegankelijk moet de poëzie van de stadsdichter zijn? Is een spoken word artiest ook een dichter? Als jouw poëzie alleen op een podium tot zijn recht komt, mag je jezelf dan dichter noemen? En hoeveel ruimte krijg je van je stad om te dichten wat je wil, als je een sterk persoonlijk en heftig gedicht schrijft?

Toegankelijke gedichten

De zelfverklaarde stadsdichter van Breda, Maurits Verhoef (38) gaf zijn studie op voor de poëzie en werd vuilnisman voor de kost. "Buiten spelen voor volwassenen", noemt hij dat. Voor hem is de boodschap van poëzie het belangrijkst. Hij hecht dan ook aan toegankelijke stadsgedichten.

Maar wat is toegankelijk? En hoe belangrijk is toegankelijkheid? Beeldend kunstenaar en dichteres Yvon Né, die in een Bredase wijk gevels voorzag van haar gedichten, zegt er het volgende over:

"Mensen zijn toch een beetje bang en onzeker dat ze iets niet snappen. En het is logisch dat zo'n tekst onzeker maakt. Want dat is eigenlijk ook de bedoeling. Je mag hopen dat mensen niet onverschillig daaraan voorbijgaan en dat zo’n gedicht in staat is ook om de dagelijkse gang even te onderbreken. Dat je verrast wordt, getriggerd wordt."