Als iedereen iets vreselijks meemaakt, wordt het bizarre normaal

Voortdurend in angst leven

Van der Horst erfde een zesde deel van het oude huis van haar oma. Een kamertje van zes vierkante meter; meer was het niet. Die erfenis was voor haar de aanleiding voor de indringende documentaire over leven van haar Russische familie. Een zwaar leven, dat symbool staat voor dat van heel veel Russen. Landgenoten die net als haar familie gebukt gingen onder de verschrikkingen van het Stalinistische tijdperk.

Als Russische die opgroeide in Nederland probeerde Van der Horst te begrijpen wat het betekende om onder het regime van Stalin te leven. Om continue honger te lijden en voortdurend angst te hebben. Voor Liefde is aardappelen dook ze diep in de geschiedenis van haar familie.

Levensgevaarlijk

Haar familie ervan overtuigen om mee te werken aan de documentaire ging niet zonder slag of stoot: “Ze waren helemaal niet gewend om te praten. Dat was voor hen decennialang letterlijk levensgevaarlijk, zeker in de tijd van Stalin.” En dus zweeg je over de honger en de onderdrukking. Het bleek dan ook niet makkelijk om alle verhalen boven te krijgen. Haar documentaire werd een meerjarenproject.

In de ogen van haar familie zijn ze een doodnormale familie. Iedereen vocht om te overleven, en liefde toonde je niet met genegenheid, maar met aardappelen. Van der Horst: “Iedereen heeft iets vreselijks meegemaakt. Daardoor wordt het bizarre normaal. Nog steeds zie je dat het hele land een trauma heeft opgelopen.” Het ging niet vanzelf, maar Van der Horst was vasthoudend en bleef graven. Het resultaat is een indringende en indrukwekkende documentaire, waarin duidelijk te zien is met hoeveel liefde en zorgvuldigheid de maakster te werk is gegaan.

Van der Horst is een veelvuldige internationaal bekroonde filmmaakster. Ook voor het wonderschone Liefde is Aardappelen zal ze naar alle waarschijnlijkheid een plekje in de reeds goed gevulde prijzenkast moeten vrijmaken.