Nina Jurna reisde door de Cariben en ontdekte hoe slavernij en kolonialisme daar doorwerkt

"Mensen hebben het echt het idee dat het alleen maar palmbomen zijn, fleurige T-shirts en lekkere calypsomuziek, maar er zit er veel meer achter", vertelt Jurna in het NOS Met het Oog op Morgen. "Ik kom voor mijn werk veel in de Cariben. Het idee sprak mij aan om de wereld daar achter te laten zien. Het is een enorm divers gebied met heel veel verschillende culturen. Mensen zijn daar van over de hele wereld naar toe gekomen, vaak ook onder dwang of valse voorwendselen."

Slavernijverleden

In recente jaren zijn er meerdere onderzoeken gedaan naar de Nederlandse rol in het slavernijverleden. Vorig jaar kondigde de koning aan dat er een onderzoek gedaan zou worden naar de rol van de Oranjes in dat verleden. Jurna ziet veel parallellen in de Cariben. "Zoals in Jamaica, ik was daar toen de Engelse koningin nog leefde, daar was een hele discussie. Toen was er op een gegeven moment een vrouw, een leidster van een marrons. Die heb je daar ook, de mensen die de plantages ontvluchtten en een van de leidsters zei: ik vind het zo erg van die Queen, ze is een oma, moeder en wanneer gaat ze haar excuses aanbieden? Dat zat mensen echt heel dwars dat het niet gebeurde. Die wachten daar ook echt op."

"Ik merk ook bij de discussie van Keti Koti op Suriname, dat ze heel graag willen dat de koning daar iets over zegt. Of het nou zelf excuses zijn of hij de excuses van premier Rutte gaat herhalen, dat het uit zijn mond komt. Dat zag ik in de Cariben ook."

Eigen roots

De documentaire is ook persoonlijk voor Jurna. Haar roots liggen deels ook in Suriname. "Ik wist al dat ik me thuis voelde in dat gebied. Het is ook de reden dat ik twintig jaar geleden ben vertrokken uit Nederland en ben gaan vestigen in Zuid-Amerika. Ik zag nu nog duidelijker een soort ontworteling die ik zelf in mijn jeugd in me heb gevoeld", vertelt Jurna. "Dat geldt eigenlijk voor dat hele gebied. De mensen zijn overal vandaan gekomen. Die zijn daar ook ergens van losgesneden. Er is ook heel lang een cultuur geweest tijdens de koloniale tijd dat je Afrikaanse cultuur niet mocht beleven. Iedereen moest Europees worden. Mensen zijn zelf heel erg ontworteld, daar is ook heel veel nieuws uit ontstaan, maar ik voelde me daar nog meer thuis en op mijn plek. Wat ik als individu voel, is eigenlijk wat het hele gebied voelt."

'Van Bahia tot Brooklyn' is vanaf vrijdag 9 juni te zien bij de VPRO op NPO 2 en via NPO Start.