Wie was Elisabeth Samson?

"In Suriname was je rond 1715 alleen zwart als je honderd procent Afrikaans was," zegt McLeod, "Het kind volgde de status van de moeder. Dat was één van de wetten die het koloniale bestuur meteen gemaakt had. Als je moeder slavin was, was jij dat ook. Maar als je moeder geen slavin was, dan was jij dat ook niet."

Trouwen met een witte man

Elisabeth Samson wilde trouwen met een witte man. Maar dat mocht niet van het koloniale bestuur, vertelt McLeod. "Zij heeft zich daar niet bij neergelegd en schreef een brief aan het gezag. Dat schreef een brief terug met achttien kantjes waarom zo'n huwelijk verboden was en ook voor altijd verboden moest blijven."

Maar in het specifieke geval van Samson kon het huwelijk toch plaatsvinden. En dat had een opvallende reden. "Er was één argument dat in voordeel was van het huwelijk," zegt McLeod, "En dat was dat ze zo rijk was. Als ze zou trouwen met die witte man, zou de rijkdom ook terechtkomen bij de witte mensen terechtkomen."

Plantages

Samson verdiende haar geld met plantages en huizen. "Dat was in die tijd niet omstreden. Gekleurde mensen hadden ook plantages met slaven. Dat deed men vooral om hun eigen familie een beetje leven te geven."

Volgens McLeod was Samson in de achttiende eeuw bekend in Suriname, maar later is ze in de vergetelheid geraakt. "De gekeurde mensen vonden het fantastisch wat ze gepresteerd had. Het witte koloniale gezag zal zich vreselijk geërgerd hebben aan haar."

"Ze heeft veel tegenwerking ondervonden. Toen ze 21 was, werd Samson beschuldigd van poging doodslag omdat ze gelogen zou hebben over een belediging tegen de gouverneur. Het regime stelde dat Samson de belediging had verzonnen, zodat die man de doodstraf zou krijgen. Als straf werd ze verbannen uit de kolonie."

Uit de vergetelheid

Het is volgens McLeod belangrijk dat Samson herinnerd wordt. "Ze heeft op het hoogtepunt van de slavernijperiode haar mannetje gestaan. Haar verhaal haalt de zwarte mensen uit die slachtofferrol. Samson heeft zich nooit tot slachtoffer laten maken. Met alles wat ze deed heeft ze aangetoond ze alles kon wat ze wil doen."

Door onderzoek is McLeod erachter gekomen dat het huis van Samson nog bestaat. Het was vroeger een ministerie, nu is het flink verwaarloosd. "In Suriname wist niemand dat Samson vroeger in dat huis woonde, totdat ik er een boek over schreef. Het is ons met veel moeite gelukt om het huis te bemachtigen toen het niet meer werd gebruikt."

McLeod is druk bezig met de renovatie van het huis. "De vloer beneden willen we verbouwen tot museum waar Surinamers kunnen leren over hun geschiedenis. Boven komt een zaal met allerlei muziek en waar je bijvoorbeeld ook kunt trouwen.