Cluedo-achtige moord in kerk houdt Tilburg al 120 jaar in z’n greep

"Ik denk dat iedere Tilburger het verhaal vanuit familieverhalen kent", zegt Van Leest. "Het wordt van generatie op generatie doorgegeven." Zelf kwam ze al vroeg in aanraking met het verhaal. Ze hoorde het verhaal op de basisschool, toen ze pakweg even oud als Marietje was. En bovendien heeft ze een directe link: haar overgrootmoeder bleek het beste vriendinnetje van Marietje.

Dat niemand de zaak los kan laten, zit ‘m in de Cluedo-achtige setting, denkt Van Leest. "Het heeft alle ingrediënten van een spannende detective: een kindermoord, ze is gevonden in een kerk en we weten niet wie de dader is. Dat geeft ook een voedingsbodem voor vermoedens van een doofpot." Om het verhaal op te kunnen tekenen dook ze onder meer in het handgeschreven strafdossier, dat 20 jaar geleden vrijgegeven werd.

Ochtendmis

Marietje is de dochter van een rijke muziekinstrumentenfabrikant in Tilburg. "Ze waren echt wel welvarend", zegt Van Leest. "Hij had veel aanzien." De vroege morgen van 22 augustus 1900 had Marietje zich verslapen voor de ochtendmis. Nadat ze wakker werd, vloog ze naar de kerk om aan boetedoening te doen. "En twee dagen later is ze daar naakt en levenloos uitgedragen door agenten."

Nog voor het lichaam gevonden was, werden er twee mensen opgepakt: de koster en de schilder. Maar daar stokt de voortvarendheid ook. De historica omschrijft het speurwerk als ‘zo amateuristisch’. "Ik denk dat wij hier aan tafel het nog beter zouden doen."

Tunnelvisie

Dat ligt natuurlijk aan de opsporingsmethodes, zegt ze. Die waren lang niet zo ontwikkeld als nu. Maar dat de kerk een grote vinger in de pap had, verbeterde de situatie ook niet bepaald. "Ik zeg niet dat ze bewust de hand boven het hoofd is gehouden. Maar bij voorbaat werd al gedacht: de kerk mag hier niet mee te maken hebben." Dat komt, legt Van Leest uit, door de grote rol van die het katholicisme in de samenleving speelde, en vanwege de grote verwevenheid van kerk en politiek.

Uiteindelijk kwam de schilder in beeld als dader. Maar of hij het ook gedaan heeft, Van Leest denkt van niet. "Justitie had een tunnelvisie om hem veroordeeld te krijgen. Hij was perfecte bliksemafleider." Want waarom is bijvoorbeeld de pastoor nooit in beeld geweest als verdachte, vraagt ze zich af. Hij had de sleutel van de zolder, de plek waar het ontzielde lichaam van Marietje is gevonden. "Justitie heeft echt enorm geblunderd of heeft bewust de kerk buiten beeld willen houden."