Coen Verbraak: 'Het waren interviews waarin heel veel tranen vloeiden'
- Nieuws
- Coen Verbraak: 'Het waren interviews waarin heel veel tranen vloeiden'
Coen Verbraak is journalist en bekend van zijn interviews voor krant, radio en televisie, series als Onze jongens op Java en Kijken in de ziel. In zijn nieuwe boek Oorlogskinderen tekent hij verhalen op van mensen die als kind de oorlog meemaakten: "De oorlog werpt zijn schaduw vooruit, een heel leven lang."
In Nooit Meer Slapen praat Coen Verbraak over zijn werk en leven met Pieter van der Wielen.
Schaduwkanten, rafelranden
Veel van het werk van Coen Verbraak gaat in essentie over het leven in de schaduw. "Daar zitten de rafelranden, de scherpe randen die een verhaal reliëf geven", vertelt de journalist. "Ik ben heel slecht in het interviewen van zondagskinderen. Het is toch wel fijn als mensen weten hoe het voelt als het leven aan je knaagt of als ze daarover hebben nagedacht."
Als mensen bereid zijn om de gebieden te doorploegen in hun geest waar ze niet elke dag komen, dan dat kan heel mooi zijn, meent de interviewer. Voor Oorlogskinderen sprak hij met veel mensen die als kind de oorlog hebben meegemaakt. "Hun hele leven werd vervolgens bepaald door die oorlog, die oorlog bleef zijn schaduw vooruit werpen."
Zo vertelt hij: "Waar het leven voor hen mee begon, de oorlog, komt nu op latere leeftijd weer terug. Deze oorlogskinderen hebben alles kunnen afsluiten en afronden, maar de oorlog zit er nog steeds. Het zit in hun systeem, het is een soort ingeprente oer-angst."
Van idee tot boek
"Als deze generatie, de kinderen uit de Tweede Wereldoorlog, dood is, zijn de laatste ooggetuigen weg." Dat was voor Coen Verbraak een rede om met dit project te beginnen. Voor de geïnterviewden was dat ook een reden om hun verhaal te vertellen en dat vast te laten leggen.
Verbraak kon zich – anders dan gewoon – niet goed voorbereiden op de gesprekken. "Sommige mensen hadden hun verhaal nog nooit verteld. Dus we gingen dan zitten, en dan begon het gewoon. Dat vond ik fantastisch eigenlijk, dat je honderd procent uit nieuwsgierigheid en belangstelling kan interviewen. Ik vind het ongelofelijk bijzonder dat ik dit heb mogen vastleggen."
Als zij er straks niet meer zijn, blijven hun verhalen toch bewaard
Kanten van de geschiedenis
Via een advertentie in het Parool en door zelf goed te zoeken kwam Verbraak in contact met verschillende mensen die allen op een andere manier de oorlog hebben meegemaakt: mensen die als kind moesten onderduiken en mensen waarvan hun ouders fout waren in de oorlog.
Hij ontdekte al snel dat het eigenlijk niet uitmaakt aan welke kant van de geschiedenis je ouders stonden: "Die oorlogskinderen hebben er nooit zelf voor gekozen, zij zijn slachtoffer geworden van de keuzes van de vroegere generaties. En als je als kind klappen oploopt, neem je die je hele leven lang mee."
Alles van Nooit Meer Slapen terugluisteren?
Terugluisteren kan via jouw favoriete podcast. Nooit Meer Slapen is hét cultuurprogramma van de VPRO. Elke maandag- tot en met vrijdagnacht tussen 00.00 en 01.00 uur hoor je een diepgravend gesprek over cultuur, literatuur, film, muziek, theater of kunst.