Peter Buwalda: 'Vestdijk was het tegenovergestelde van Walt Disney'

"De man die sneller schrijft dan God kan lezen", zo noemde dichter Adriaan Roland Holst hem niet voor niets. Simon Vestdijk, deze dinsdag 50 jaar geleden overleden, schreef alleen al 52 romans. Om over zijn andere werk nog maar te zwijgen.

"Daar zit dan ook een probleem bij Vestdijk", vertelt Peter Buwalda. "Vestdijk heeft zoveel geschreven dat het moeilijk is voor lezers of uitgevers er het beste uit te vissen. Maarten 't Hart en Hugo Brandt Corstius noemden dat ooit 'het gebergte' van Vestdijk."

De ziener uit 1959 wordt niet meer uitgegeven, maar behoort absoluut tot het beste werk van Vestdijk, vindt Buwalda. "Als ik het boek weeg zit het in de categorie van De donkere kamer van Damokles (Willem Frederik Hermans) en Op weg naar het einde (Gerard Reve) - de grote Nederlandse romans. Ik vind het van enorme kwaliteit en was zwaar onder de indruk."

Om de honderd bladzijden

Het was zo'n vijf jaar geleden dat Buwalda iets van Vestdijk las. Toch herkent Buwalda zijn manier van schrijven direct. Daar was geen kaft om het boek voor nodig geweest. "Vestdijk was een fenomenaal stilist. Hij wist humor in zijn zinnen te stoppen, fraaie taal en ironie. Eén zo'n zin is genoeg om iets aan Vestdijk toe te schrijven."

"Ik ben zeer opgetogen na het lezen van dit boek", vertelt Buwalda die het gelijktijdig met zijn broer las. "Het is steengoed. Mijn broer en ik zaten om de honderd bladzijden dolgelukkig aan de telefoon over hoe goed we het vonden."

De personages van Vestdijk

Vooral de manier waarop Vestdijk mensen beschrijft "is om van te smullen", zo ook in De ziener. Buwalda: "Bij Vestdijk zijn mensen nooit mooi. In dat opzicht is hij het tegenovergestelde van Walt Disney."

"Mismaakt zou ik de personages niet willen noemen. Ze zijn zoals mensen echt zijn. Over het algemeen worden mensen geïntroduceerd als lelijk en gaandeweg begin je de mensen mooi te vinden. Dan blijken ze interessant, aardig of gevoelig. Dat is boeiend en ook vaak waar. Een groot genoegen om te lezen."

Dat maakt ook deze roman van Vestdijk zo ontroerend, vertelt Buwalda. "Je vindt Pieter le Roy - een inhuizige jongeman van 25 die nog bij zijn moeder woont en die twee breedgeplaatste groene, bijna Karbonkel-achtige ogen heeft. Een vreemde man en dat blijft tot aan het einde ook, maar dan is er wel sympathie bijgekomen."

De Taalstaat (KRO-NCRV)

Frits Spits presenteert iedere zaterdag tussen 11:00 en 13:00 uur De Taalstaat op NPO Radio 1. Een vrolijk en informatief programma over, je verwacht het niet, de Nederlandse taal. Frits Spits interviewt bekende schrijvers, dichters en muzikanten, ingewikkelde taalkwesties worden beantwoord en 'vergeten' woorden worden verzameld.

Volg De Taalstaat op Facebook en Twitter.