Yora Rienstra is gesprek met jongeren: hoe is het om gay te zijn op een (orthodox) religieuze school?

'Het sloeg bij mij in als een bom'

Yora Rienstra: “Het sloeg bij mij in als een bom. Ik dacht wat is dit, hoe kan dit. Ik had mijn kinderen naar school gebracht, zat op een bankje op het schoolplein en de moed zonk me een beetje in de schoenen. Ik ben zelf lesbisch, heb ook twee kinderen en ik kom altijd wel op voor mijn community. Meestal kan ik er wel iets grappigs mee doen, iets ludieks, of een actie op touw zetten.

Maar nu voelde ik, nee, dit gaat over de jongere generatie en dit is de minister van Onderwijs, die zou toch echt voor die leerlingen moeten opkomen. Hier moet toch echt een heel duidelijk statement tegen gemaakt worden. Dit mag niet, dit kan niet zo, hier moeten we iets tegen doen. En vanuit die woede heb ik aangifte gedaan, via de vader van een vriendje van mijn zoon die rechercheur is."

De stem van de jongeren

"Ik had die aangifte gepost op Instagram en toen ging het helemaal los. Ik kreeg enorm veel reacties, ook van een paar van oud-leerlingen met een Christelijke achtergrond. Ze schreven: goed dat je aangifte hebt gedaan, dat de politiek en de media zich roeren, maar waar is ónze stem? En toen dacht ik, wacht even, dat is waar! We hebben het over deze jongeren, zonder ze te vragen, hoe is dit eigenlijk voor jullie?

Ik ben in contact gekomen met oud-leerlingen die homoseksueel zijn. Dat was zo interessant, zo anders dan ik ben opgegroeid, ver van mijn bed. Het was zoveel complexer dan ik dacht, zoveel genuanceerder! Wat ik ook heel goed vond was dat ze zeiden: dit gaat ook wel over mijn familie. Goed dat je aangifte doet, maar je doet ook een beetje aangifte tegen waar ik vandaan kom en dat is toch wrang."

Niet geaccepteerd, wel blijven geloven

"Die jongeren zitten in een soort drie-eenheid en dat is denk ik tegelijk ook de kracht van die gemeenschap", vertelt Yora. "Je gaat naar de kerk met z’n allen, je gaat naar dezelfde school met elkaar, en je komt uit hetzelfde soort nest. Dat verbindt.

Maar het was voor mij gewoon wel moeilijk te begrijpen, ik begrijp het nu wel meer hoor, dat je je als homo niet prettig voelt binnen je gemeenschap, dat je eigenlijk niet geaccepteerd wordt en toch een hele zoektocht doormaakt om te blijven geloven.

'Geroep van buitenaf komt niet altijd goed over'

Ik wilde ook meegeven in deze documentaire dat je niet alleen maar gaat onderstrepen: ze hebben het zo rot, en het is er zo naar en haal ze weg uit die gemeenschap. Dat is helemaal niet een oplossing waar zij op zitten te wachten. Ik heb geprobeerd als maker om vragen te stellen, om van m’n eigen idee af te stappen en wel echt door te vragen.

Ik heb zo’n achttien jongeren achter de schermen gesproken. Ik vroeg ze, wat vind je eigenlijk van het religieuze onderwijs, moet het afgeschaft worden? Meer dan de helft zei dat ze niet willen dat religieus onderwijs wordt afgeschaft. Als buitenstaander denk je, maar je wilt toch niet op zo’n school zitten! Zo zwart-wit is het dus niet.

Mijn persoonlijke drijfveer om deze film te maken was toch wel om te flecteren op de aangifte die ik had gedaan. Heeft het zin gehad dat ik aangifte heb gedaan, is het helpend geweest voor deze jongeren? Dat was eigenlijk wel mijn doel, helpend zijn voor deze jonge mensen. Uiteindelijk blijkt wel in deze film dat geroep van buitenaf niet altijd even goed overkomt op de mensen die religieus zijn en gay.”