Racistisch rechtssysteem Amerika duidelijk in film 'Just Mercy'

'Just Mercy' is gebaseerd op het levensverhaal van Bryan Stevenson. Hij wordt in 1959 geboren op het platteland van Alabama. Zijn oma is nog een slaaf gemaakte vrouw en heeft nooit onderwijs mogen genieten. Geïnspireerd door het verhaal van zijn oma probeert Stevenson het zo ver mogelijk te schoppen. Na een studie aan Harvard keert de dan 30-jarige Stevenson terug naar Alabama om onterecht ter dood veroordeelde gevangenen bij de staan.

'Het gebeurt nog steeds'

Volgens Roos Barneveld, redacteur bij De Nieuws BV, is deze film belangrijk: "Als mensen een film zien als 'Just Mercy' of een serie als 'When They See Us' dan zeggen ze vaak, wat erg dat dit gebeurd is. Dan denk ik, 'gebeurd is? Het gebeurt nog steeds'."

Barneveld: "Sinds de herinvoering van de doodstraf in 1976 zijn er 1500 mensen geëxecuteerd en 166 mensen vrijgesproken. Dat betekent dat op elke negen mensen die geëxecuteerd worden er één wordt vrijgesproken. Dat is een bizar aantal. En dan zijn er ook nog mensen die onschuldig geëxecuteerd zijn."

"Een paar maanden terug hadden we nog de zaak van Rodney Reed, wiens executie uitgesteld werd omdat er een enorme lijst aan redenen is waarom hij onschuldig vast zit", legt Barneveld uit. "Deze film staat dus niet symbool voor hoe het Amerikaanse rechtssysteem was, maar hoe het nog steeds in."

Zaken in Texas

Dat bevestigt Merel Pontier. Zij is naar Amerika vertrokken om ter dood veroordeelden bij te staan en herkende heel veel in de film. "Er was absoluut veel herkenning. Veel dingen die ik in de film zag, zie ik nog steeds in de zaken waar ik hier in Texas aan werk."

Ook herkende Pontier een aantal onlogische regels in het rechtssyteem: "In doodstrafzaken is het zo dat als een zaak terug wordt verwezen naar de rechtbank, wordt de zaak teruggestuurd naar dezelfde rechtbank waar het eerdere vonnis uitgesproken. Als je pech hebt, is het ook nog dezelfde rechter. Dus de rechtbank waar de ter dood veroordeelde is veroordeeld, moet opnieuw kijken naar het eigen vonnis. Dat is natuurlijk heel lastig"

Hopeloos in het racistische rechtssysteem

De film laat zien hoe hopeloos mensen van kleur zijn in het racistische rechtssysteem in Amerika. Volgens strafrechtadvocate Natacha Harlequin zet de eerste scene gelijk de toon: "Daarin wordt die hoofdverdachte aangehouden en dan legt hij zijn handen op het stuur. En niet een beetje, ter hoogte van zijn schoot, maar echt heel hoog. Je denkt bijna, wat overdreven. Maar dat doet hij omdat hij weet wat er anders gebeurt."

Harlequin: "Ik keek naar de film en ik dacht, 'jeetje wanneer heb ik mijn handen op het stuur bij een aanhouding'. Je gaat je bedenken, dit gebeurt nu nog. Dit was niet alleen toen, ook mensen nu maken deze beweging als ze worden aangehouden."

Systeem niet minder racistisch

Volgens Merel Pontier is het systeem inmiddels niet minder racistisch geworden: "Ik denk niet dat het nu anders is helaas. Wat ik wel denk is dat het minder zichtbaar is geworden. Maar nog steeds in doodstrafzaken, zie je dit soort dingen terugkomen."

Pontier: "Dat je op het eerste gezicht misschien denkt, hier is geen sprake van racisme. Maar dan zie je hoe de officier van justitie zwarte mensen uit de jury heeft gehaald en dat je dus een witte jury overhoudt. Ze hoeven ook geen reden te geven waarom ze die persoon uit de jury willen houden. "

Hulp uit onverwachte hoek

Hulp komt uit onverwachte hoek. Kim Kardashian en Kanye West hebben in Amerika bioscoopzalen afgehuurd en verloten kaartjes zodat iedereen deze film kan zien. Een hele goede stap vindt Natacha Harlequin.

Harlequin: "Wat Kim doet met haar make-up en met haar lichaam daar heb ik helemaal niks mee, maar een heleboel mensen wel! Een heleboel jongeren en een bepaalde doelgroep spreken ze aan, misschien ook een ander publiek dan jij of ik zou kunnen aanspreken. Dat is natuurlijk heel krachtig ... Ik snapte soms niet wat het woord influencer betekent, maar nu dacht ik Go Kim!"

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.