Cultuur & Media
MAX

De wasmachine verdient een monument

foto: ANP - Koen Suykfoto: ANP - Koen Suyk
  1. Nieuwschevron right
  2. De wasmachine verdient een monument

In haar succesvolle boek Gouden Jaren beschreef econoom en journalist Annegreet van Bergen hoe ons land in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd. Dit boek riep bij lezers enorm veel herinneringen op en leidde tot een stortvloed aan verhalen, herinneringen en anekdotes. Nu komt ze met een 'aanvulling' op haar boek: Het goede leven. Mieke van der Weij en Peter de Bie spraken met haar in Nieuwsweekend.

Video niet beschikbaar

Ontwrichte gezinnen doordat moeder voor een TBC-behandeling maanden van huis was, het verschil in behandeling tussen particuliere en ziekenfondspatiënten, vrouwen in overheidsdienst die van de een op andere dag ontslagen werden als ze gingen trouwen en de eindeloze zondagen waarop niks te doen was. Het goede leven: Hoe Nederland in een halve eeuw steeds welvarender werd is opnieuw een feest van herkenning voor oudere lezers. Lezers van veertig jaar of jonger zullen volgens presentator Peter de Bie waarschijnlijk eerder denken: "We kijken hier naar een uitheemse soort die te vergelijken is met de Papoea’s."

Mattenklopverbod

Tussen de verhalen die lezers van Gouden Jaren met Van Bergen deelden, zaten veel verhalen van dingen waar zijn zelf nooit bij stil had gestaan, zoals het mattenklopverbod. "Dat kun je je nu niet meer indenken, maar er was een tijd dat vrouwen geen stofzuigers hadden, maar de boel moesten schoonhouden met matten kloppen. Dat moest ’s morgens voor 10.00 uur omdat in die tijd de (onverpakt) bakker brood aan huis bracht. Dat verbod werd behoorlijk stevig gehandhaafd."

Uitwasbaar maandverband

Mieke van der Weij was vooral erg onder de indruk van het verhaal over maandverband. In de tijd dat wegwerp maandverband nauwelijks of heel duur verkrijgbaar was, hing het uitgewassen stoffen maandverband aan de lijn. Van Bergen: "Dat was hele waardevolle informatie voor de buren. Wanneer er op een gegeven moment geen lapjes meer hingen…"

Wasmachines huren per dagdeel

Wat Van Bergen bij het schrijven van Gouden Jaren ook nog niet wist, is het gegeven dat huisvrouwen in de jaren ’50 wasmachines per dagdeel huurden, waarbij de machine aan huis werd gebracht. 'Wij kunnen ons niet voorstellen dat die apparaten drie hoog achter werden afgeleverd, maar er zat geen centrifuge in, want daarna ging de was door de wringer."

Vooral de wasmachine heeft enorm veel betekend voor de bevrijding van de Nederlandse huisrouw. Nog niet zo lang geleden waren de mensen twee dagen per week bezig met de was. Van Bergen pleit dan ook voor een monument voor de wasmachine: "De wasmachine is de moeder aller huishoudelijke apparaten en heeft vrouwen van een zware last bevrijd."

Ster advertentie
Ster advertentie