Joep Dohmen: 'Machthebbers moeten kritisch gevolgd worden'
- Nieuws
- Joep Dohmen: 'Machthebbers moeten kritisch gevolgd worden'
'Tuig van de richel'. Het werd een gevleugelde uitspraak toen Geert Wilders journalisten zo noemde. Eigenlijk bedoelde hij Joep Dohmen. Onder die titel schreef Joep een boek. Over hoe na veertig jaar onderzoeksjournalistiek het harnas langzaam steeds meer openstond. Joep was wel wat gewend. Toch ging het hem moeilijker af naarmate het pensioen dichterbij kwam en de aanvallen persoonlijker werden. Om de stress van zich af te zetten, fietste hij in twee weken de Veloroute du Soleil naar Zuid-Frankrijk. "Eigenlijk ben ik op die fiets gestapt zoals ik ook jarenlang heb gewerkt. Zonder verwachtingen", vertelt hij bij Nooit Meer Slapen.
Joep Dohmen (journalist) - Nooit meer slapen
Tuig van de richel
Volgens Joep kennen we in Nederland geen andere partij die zo ondemocratisch etnisch georganiseerd is als de PVV en tegelijk de grootste fractie in de Tweede Kamer vormt. Hij schreef erover en sindsdien wou Wilders hem nooit meer te woord staan. "Populisme blijkt overal ter wereld een succesvolle strategie te zijn. Ook in Nederland zitten we met een niet democratisch georganiseerde partij die met één lid de grootste fractie vormt in de Tweede Kamer. Bij elke partij heb je onderling debat over wat de koers wordt. Bij de PVV beslist één man of jij volgende keer weer op de kandidatenlijst komt. Dat is Geert Wilders. Dat is een hele zorgelijke situatie. Wilders communiceert via social media en een vraag die hij eruit pikt tijdens een momentje aan de microfoon. Dan loopt hij direct weer door met zijn beveiligers. Je moet je afvragen of je die quote wel moet gaan halen. Journalisten moeten zich hier tegen wapenen."
Feiten boven water
In zijn veertigjarige journalistieke carrière deed Joep onderzoek naar machtsmisbruik, vol overtuiging dat machthebbers kritisch gevolgd moeten worden. "Sommige machthebbers hebben daar niet zoveel zin in en boycotten je." Dat journalisten van AP worden geweerd uit het Witte Huis en andere journalisten gewoon doorgaan alsof er niets gebeurt, baart Dohmen zorgen. Volgens Joep verschilt het machtsmisbruik op het grote wereldtoneel niet zoveel van het machtsmisbruik wat journalisten in Nederland meemaken.
"Journalisten zijn geen maniakken", zegt Dohmer. Hij pleit voor meer solidariteit onder collega's. "Ik hoop dat journalisten een tandje zullen bijzetten en nadenken over collega journalisten die geboycot worden."
Het harnas was altijd gesloten, maar de geschoten pijlen, krijg je ook terug.
Machtsmisbruik
Later in Joeps leven kregen zijn onderzoeken een persoonlijkere motivatie. Net voor haar dood vertelde de schoonmoeder van Joeps zoon dat ze als kind misbruikt werd door katholieke nonnen. Dat kwam dichtbij. Dohmen deed onderzoek naar misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk. Het kwam harder bij hem binnen dan verwacht.
In diezelfde periode werd ook zijn dochter langdurig lastiggevallen door een hoogleraar op de universiteit. "Het ging altijd over machtsmisbruik bij anderen. Opeens kwam dat onderwerp bij ons thuis. Het was wel heel fijn dat ik mijn dochter kon helpen met een procedure tegen deze hoogleraar. Het harnas was altijd gesloten, maar de geschoten pijlen, krijg je ook terug."
Veloroute du Soleil
Toch hoort het volgens Joep bij het werk. "Als je al mijn werk bekijkt, heeft het bijna allemaal met machtsmisbruik te maken, in welke vorm dan ook. Ik vind dat dat nog steeds één van de belangrijkste taken is van de journalist om naar de waarheid te zoeken, de macht te controleren."
"We hebben echt het leukste beroep van de wereld, maar het is ook een beroep met heel veel stress." Joep ervoer lichamelijke klachten. Van hyperventilatie tot oogproblemen en hoge bloeddruk. Twee weken lang zette hij de knop van de journalist uit en sprong hij op de fiets richting Zuid-Frankrijk. Het werd een confronterende reis waarin hij de journalist in hem uit moest zetten. Zijn gedachten waren bij de mensen die hij verloor aan een hartaanval, waaronder zijn vader. "Die fietste mee". De verhalen van die reis en zijn terugblik op zijn carrière bundelde hij in het boek Tuig van de richel.
Gerelateerde podcast

Nooit meer slapen
Luister Nooit Meer Slapen op ieder moment van de dag
Nooit Meer Slapen is hét nachtelijke cultuurprogramma van de VPRO op NPO Radio 1 waarin elke werkdag een uur lang - van middernacht tot 01.00 uur - een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit wordt geïnterviewd over werk én leven.
Volg Nooit Meer Slapen op Instagram, en luister alle gesprekken, ook overdag, in NPO Luister of uw favoriete podcastapp.