Kunstenaar Joost Conijn toont dagelijks leven vluchtelingenkamp

Omdat hij niet wist hoe hij zich tot vluchtelingen moest verhouden, besloot Conijn begin 2016 af te reizen naar vluchtelingenkampen in Calais en Nea Kavala in Griekenland. Daar zag hij mannen timmeren, vrouwen voetballen en ontdekte hij de miniwereld van het kamp, met straatjes, restaurantjes en een 'burgemeester' voor ieder land. Normaal vindt hij overal wel wat van, maar in dit geval wist hij het even helemaal niet meer: "Ik moest mezelf helemaal opnieuw uitvinden. Ik moest mezelf her-eiken aan wat ik zag."

'Je bent snel geneigd er iets van te vinden'

De vluchtelingen lieten hem niet los en na Calais besloot hij af te reizen naar het kamp Nea Kavala in Griekenland, want wat vónd hij er nu van? "Mijn antwoord is een beetje dat je heel snel geneigd bent om een standpunt in te nemen, om er iets van te vinden. Alsof dat dan een soort oplossing is. Nou, ik vind er iets van en dan kan ik het dáár parkeren. Ik kwam er eigenlijk achter dat ik dat antwoord ook helemaal niet heb. Of dat dat antwoord er misschien helemaal niet is." Juist de zoektocht naar het antwoord opende een nieuwe wereld voor hem.

Conijn hoopt dat ook de bezoekers van de installatie in Boijmans de film in worden getrokken en er niet meteen door worden afgestoten, wat in de journalistiek vaak het geval is. "Als je er naar kijkt met een idee dat je eigenlijk al weet hoe het zit, dan zie je ook niet zo veel. Dan zie je ook alleen maar de bevestiging van wat je al dacht".

De televisiekijker wordt zwaar onderschat

Groenteman oppert dat de film op televisie moet worden uitgezonden, maar dat is lastig volgens Conijn: "Ik werk precies verkeerd-om. Als je iets op de televisie wil, dan moet je eerst precies vertellen wat je gaat doen en dan moet je al weten hoe die film wordt. Maar ik weet dat helemaal niet. Da’s lastig. Mijn film is ook vrij compromisloos. Ik wil niet de kijker helemaal bij de hand nemen. Ik vind dat de kijker ook zelf veel moet ontdekken. Ik vind dat op de televisie de kijker zwaar wordt onderschat. Helemaal omdat het natuurlijk om de kijkcijfers gaat. Bij mij moet je zelf kijken en nadenken."

'Niet bang zijn, gewoon gaan'

Een terugkerend motief in het werk van Conijn is Niet bang zijn, gewoon gaan. Groenteman ziet dan ook duidelijk parallellen tussen zijn nieuwe videowerk en zijn eerdere werk, de houtgestookte auto en het zelfgebouwde vliegtuig. In al zijn werk is er sprake van een vorm van 'onwetend reizen'. "Als je te veel wil weten van tevoren, dan zijn er ook veel dingen waarom je het niet zou doen. Je kan het ook vaak niet helemaal bevatten."

Meer informatie

De film Good evening to the people living in the camp is te zien in Museum Boijmans van Beuningen tot en met 7 mei 2018. Meer informatie over het werk van Conijn vind je op de website van Joost Conijn.