Maurice de Hond wil van de weetwoorden af
- Nieuws
- Maurice de Hond wil van de weetwoorden af
Opiniepeiler Maurice de Hond heeft een opvallende opinie. Zijn dochter van zeven heeft het punt bereikt waar ze het verschil leert tussen spellen met een lange ij en een korte ei. Ze vroeg de hulp van haar vader en hij had een ijzingwekkende openbaring: we spreken ze op dezelfde manier uit. Daarom heeft De Hond bedacht dat we de ‘ei’ maar beter kunnen afschaffen. En als we dan toch bezig zijn: de ‘ou’ mag van hem ook de prullenbak in.
Dat schreef De Hond vandaag in een opiniestuk in de Volkskrant. Vanmiddag was hij ook te gast in het NPO Radio 1-programma De Nieuws BV. “Ik zal er ook aan moeten wennen, maar je doet het ergens voor”, vertelde hij presentator Eric Corton in de uitzending. “In dit geval zodat kinderen op school hun tijd wat nuttiger kunnen besteden.”
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Het artikel van De Hond eindigt met een postscriptum: ‘Als deze veranderingen nu al waren ingevoerd, zouden in dit artikel slechts twee woorden anders gespeld zijn.’ Het lijkt alsof hij daarmee zijn eigen punt onderuithaalt. Is heel zijn voorstel dan überhaupt wel de moeite waard? “De tijdswinst zit niet in het feit dat het bij mij maar twee woorden waren”, reageerde hij in De Nieuws BV. “Het zit in het feit dat mijn dochter nu alle woorden moet leren die met een korte ‘ei’ en met een lange ‘ij’ zijn geschreven, en ook met ‘ou’ en ‘au’, omdat er geen regel voor is. Dat zijn weetwoorden. Die moet je gewoon oefenen en oefenen tot je ze in je hoofd hebt.”
Gelukkig is dat heel het principe van een school. Dat is een plek waar je op iets kunt oefenen en oefenen tot je het beheerst. Lidwoorden behoren ook tot de categorie woorden die De Hond ‘weetwoorden’ noemt – taalprincipes zonder regels, woorden die je van jongs af aan leert aanvoelen.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Om zijn standpunt kracht bij te zetten gaf De Hond een aantal voorbeelden van verouderde woorden die met succes in een nieuw jasje waren gestoken. ‘Mensch’ schrijven we niet meer met ‘ch’, en de tweede o in ‘zoo’ is ook weggevallen. Maar de door hem voorgestelde nieuwe regelgeving is wat verwarrender. Bijvoorbeeld: de woorden ijs en eis klinken wel hetzelfde maar hebben een hele andere betekenis. Zelfde verhaal met rauw en rouw. En dan zijn er woorden geleend uit andere talen, zoals ‘route’. Hoe lossen we die problemen op?
“Nou ja, goed, daar mogen andere mensen over gaan”, zei hij in De Nieuws BV over zulke uitzonderingen. Taalkundige Marc van Oostendorp was vanmiddag ook te gast, om te reageren op De Honds idee. “Op een toetsenbord staan de letters in de volgorde QWERTY”, zei hij. “Dat is omdat de hamertjes van de oude typmachines door de war raakten als je te snel typte. Superonhandig eigenlijk. Waarom schaffen we dat niet af? Omdat iedereen op die manier leert schrijven.”
Van Oostendorp vervolgde: “Als je nu zegt: je móet vanaf nu trein met een lange ‘ij’ schrijven, dan verlies je een band met het verleden. Dan wordt alles wat tot nu toe is geschreven waardeloos of moet het worden omgespeld. Is dat het waard? Volgens mij niet.”
De Hond heeft goede bedoelingen. Hij gelooft dat er op scholen – als de spelling versimpeld zou worden – meer tijd zou overblijven voor belangrijker zaken. Daar is wat voor te zeggen. De taal is levend en het kan geen kwaad daar af en toe kritisch naar te kijken.
Maar De Hond geeft zelf toe dat zijn taalwijzigingen gefaseerd zouden moeten worden ingevoerd en dat het geen makkelijke overgang zou zijn. In zijn opiniestuk heeft hij het over “een behoorlijke tijd wennen”. En tijd besteden om tijd te winnen klinkt als tijdverspilling. Maar ach, iedereen maakt fauten, en Maurice de Hond is ook maar een mensch.
