Charles den Tex: 'Zonder misdaad is de samenleving nutteloos'

'Als er geen misdaad is, is er ook geen goede daad'

In Een mooie dood raakt café-eigenaar Harm van Gast verwikkeld in een onheilspellend mysterie nadat hij de liefde van zijn leven dood aantreft en zelf als hoofdverdachte wordt gezien. Hij raakt zijn vrouw kwijt, de belichaming van zijn geluk, en verliest alle grip.

Den Tex heeft als ervaren thrillerschrijver een bijzondere kijk op misdaad. Een van zijn stellingen is: zonder misdaad bestaat onze samenleving niet, dan is alles nutteloos. "Misdaad geeft het reliëf. Als er geen misdaad is, is er ook geen goede daad. Je moet die twee kanten hebben om het leven diepte te geven. Een thriller schrijven zonder misdaad wordt helemaal moeilijk. De misdaad houdt ons draaiende."

'Geluk is een seconde die eeuwigheid wil zijn'

Naast misdaad is Den Tex minstens zo geïnteresseerd in het fenomeen geluk. 'Geluk is een seconde die eeuwigheid wil zijn', een quote van Gerrit Komrij, is het motto van zijn nieuwe boek.

Den Tex: "Harm, mijn hoofdpersoon in het boek, fotografeert zijn vrouw elke dag en dat heeft toch te maken met zijn angst dat ze er op een dag niet meer zal zijn. Daar zit iets dwangmatigs in. Als hij de liefde van zijn leven dood aantreft in zijn café, komt hij in allerlei toestanden terecht. Hij constateert dat hij door het systeem wordt gezien als de schuldige. Hoe bewijs je dan als individu het tegendeel?"

"Ik hou van mijn hoofdfiguur", vertelt Den Tex. "Het is een afwachtende man maar iemand die niet opgeeft, hij gaat door. Hij heeft allerlei meningen: over het systeem, over complotdenkers, maar hij gaat er zelf niet vanuit dat hij altijd gelijk heeft."

Den Tex heeft het idee dat je systemen goed in de gaten moet houden. "Want waar je ook prikt, ergens ontspoort het wel. En dan zijn we de sjaak. Dan worden individuen vermalen - daar kennen we de voorbeelden wel van. Maar we kunnen ook niet zonder het systeem. Daarom is het verzet van die eenling belangrijk; om te laten zien dat we kunnen blijven prikken. In Rusland kan dat niet, dus moeten we het wel blijven doen."

Nieuwe Brood en Spelen

Den Tex: "De hang naar geluk heeft ook te maken met de emotionalisering van de samenleving, zoals ik dat noem. Hoe je iets ervaart, is de centrale waarde die nu opgeld doet. Dat maakt eigenlijk elk gesprek onmogelijk. In de tijden van de Koude Oorlog was het niet de bedoeling dat je met emoties te koop liep. Dat was ordinair. Het is al een halve eeuw aan het verschuiven en nu is emotie nog de enige waarde waar aan gerefereerd wordt." Hij heeft het idee dat emotie allesoverheersend is geworden. "In mijn beleving is het de nieuwe Brood en Spelen. Het is een fenomeen waar je iedereen mee bezig kunt houden en ondertussen worden de rijken rijker. De emotie is de grote afleider van de inhoud. Ja, het begint bijna een complottheorie te worden."