Günter Grass ging Lucebert voor als 'foute' schrijver
- Nieuws
- Günter Grass ging Lucebert voor als 'foute' schrijver
De dichter Lucebert was niet de eerste schrijver die in opspraak raakte nadat bekend werd dat hij in zijn jonge jaren sympathiseerde met de nazi’s. In 2006 raakte de Duitse schrijver en Nobelprijswinnaar Günter Grass in opspraak omdat hij lid was geweest van de Waffen-SS. In de rubriek Eerder Gehoord van Radio EenVandaag sprak Suzanne Bosman hierover met Grass-vertaler Jan Gielkens.
Vandaag verscheen de biografie Lucebert van Wim Hazeu, waarin deze onthult dat Lucebert (pseudoniem van Bertus Swaanswijk, 1924-1994) als 19-jarige blijk sympathie had voor de nazi-ideologie, inclusief het anti-Joodse gedachtegoed. Brieven die Lucebert in 1943 aan een vriendin in Nederland stuurde, ondertekende hij met 'Sieg Heil!' en 'Heil Hitler!' Hij werkte toen vrijwillig in de Duitse wapenindustrie. Lucebert heeft zelf nooit iets losgelaten over zijn anti-Joodse verleden.
Video niet beschikbaar
'Günter Grass was een kindsoldaat'
Verborgen nazisympathieën die pas decennia later naar buiten komen, het gebeurde eerder in Duitsland bij de schrijver Günter Grass, die veel schreef over de Duitse geschiedenis en veel autobiografische elementen in zijn werk verwerkte. Grass deed zijn onthulling in 2006 in het boek De rokken van de ui (Beim Häuten der Zwiebel). Net als Lucebert was Grass heel jong toen hij dienst nam en blijk gaf van nazisympathieën. "Op het moment dat hij zich bij het leger aanmeldde was hij 15-16. Heel jong, Een kindsoldaat noemen wij dat tegenwoordig. Hij heeft pas achteraf begrepen waar hij precies terecht was gekomen, aldus Gielkens.
'Het werk is krachtig genoeg om dit te overleven'
Er waren mensen die vonden dat Grass zijn Nobelprijs voor de Literatuur moest inleveren, wat hem diep raakte. Grass was volgens Gielkens altijd al een controversieel schrijver die het verleden van Duitsland ter discussie stelde. "Over het algemeen lijkt het mij iets voor jonge mensen, om op zoek te zijn naar je plek in de wereld, in de samenleving. En daar hoort ideologie ook bij. Daar horen politieke opvattingen bij. Op bepaalde momenten in de geschiedenis kan dat een ideologie zijn die als verkeerd beoordeeld wordt. Dat is nu eenmaal zo, dat lijkt mij niet buitengewoon. Zijn werk is krachtig genoeg om dit te overleven. En bij Lucebert ik dat denk ik ook zo."
In de historische rubriek Eerder Gehoord blikt EenVandaag terug op een gebeurtenis in het verleden die een link heeft met het heden.
Gerelateerd
