Max Terpstra maakt reeks vanuit eigen vluchtgedrag: 'Ik dacht dat ik doodging'

Weet waarvoor je wegrent

In het half jaar waarin Max vijf jongeren volgde, zag hij dat gezien worden hun belangrijkste drijfveer was om mee te doen aan de reeks. "Ze hebben het gevoel dat niemand echt snapt waarom zij een bepaalde gedragsstoornis hebben of aan middelengebruik doen."

Max’ persoonlijke motivatie voor De uitvlucht kwam vanuit zijn eigen gokverslaving. "Ik wilde een programma maken waar ik mezelf ook in herken." Dat bleek geen serie over verslaving, maar over het verhaal erachter te zijn.

"Je kan wel stoppen met coke gebruiken, maar dan ga je ergens anders je uitvlucht vinden. Je moet weten waar je voor wegrent en welke emotie je niet durft te voelen. Als je dat vluchtgedrag in de kern gaat onderzoeken, zet je kleine stapjes voorwaarts."

Dopamine en schaamte

"We hebben allemaal vluchtgedrag en ik denk dat het ook heel fijn is om ergens in te kunnen verdwijnen." Het wordt volgens Max pas een probleem wanneer je de controle verliest. Voor hem begon het toen hij als kind een PlayStation kreeg. "Ik voelde niks, gewoon dopamine."

Gamen ging later over in gokken. Pas later had Max door dat hij aan het vluchten was. "Het is een sluipmoordenaar. Ik had moeite met mezelf te leven en greep pas in wanneer ik € 1.000 had vergokt en mezelf haatte. Op dat moment dacht ik: 'Het is niet zo erg, want je kan altijd nog ervoor kiezen om hier niet meer te zijn.' Toen raakte ik compleet in paniek. Ik belde meteen een hulplijn op."

"Dit mag mij nooit meer gebeuren"

Later werd hem duidelijk dat zijn vluchtgedrag te herleiden was naar groep vijf en de scheiding van zijn ouders. Op een paasdag moest Max voor het eerst overgeven. "Ik dacht dat ik doodging en alle controle op aarde verloor. Toen dacht ik: dit mag mij nooit meer gebeuren. Ik ging altijd met buikpijn naar bed en ik was altijd bang dat ik ‘s nachts wakker werd en moest overgeven."

Tijdens zijn tienerjaren kon Max zijn angst een plekje geven, maar toen hij ging studeren keerde de angst terug. "Op vakantie met vrienden gaf ik over van de zenuwen. Toen kwam ik in een vicieuze cirkel terecht. Alles waar ik enige spanning voor voelde, werd duizend keer zo spannend omdat ik daar potentieel van kon overgeven. Ik stopte met mijn rechtenstudie, omdat ik niet meer naar hoorcolleges durfde. Ik dook weg in het gokken, omdat ik het dagelijks leven ontzettend eng vond."

Plastic zakje in de broekzak

Toen Max in therapie ging, kreeg hij meer zelfvertrouwen en nam de angst af. Toch zit er altijd een plastic zakje in zijn broekzak. "Het gebeurt nooit, maar ik vind het een fijne gedachte dat het er zit. Ik wil dat dat kleine jongetje niet meer zijn dat in groep vijf de school onder kotste. Inmiddels mag die kleine jongen er ook zijn."

De uitvlucht is nu te zien op NPO Start.