China vraagt, Europa draait: hoe China ons manipuleert

"Taiwan is altijd een heikel punt geweest. Dit lijkt een signaal vanuit China naar Amerikaanse bedrijven", zo zegt Chinakenner Rogier Creemers in de Bureau Buitenland Zomer Express. Hij denkt dat China vooral bezig is met zichzelf als zwaargewicht in de regio neer te zetten.

Mercedes door het stof

Ook op symbolisch gebied. Mercedes-Benz plaatste op Instagram een foto van een witte auto met een inspirerende citaat van de Dalai Lama. China ziet de religieuze leider als een vijand van de regering en trok aan de bel bij het Duitse automerk. Moederbedrijf Daimler bood dezelfde week nog excuses en ging diep door het stof.

Zo zet Beijing de eigen belangen steeds vaker op de voorgrond. Dat gaat niet alleen via contracten met bedrijven, maar ook door miljarden in Europa te investeren. Zo weigert Hongarije stelselmatig EU-verklaringen te tekenen over Chinese mensenrechtenschendingen.

Brussel is de regie kwijt

"Hongarije zijn we echt kwijt, die zullen niet meer kritisch op China zijn", zegt Maaike Okano-Heijmans, onderzoeker van het Clingendael Instituut. In de Hongaarse hoofdstad Boedapest wordt er met Chinees geld gebouwd aan een hogesnelheidslijn. "Maar de manier waarop gaat niet transparant. Dat roept vragen op in Brussel of we strengere eisen moeten stellen aan Chinese investeringen. En dat zou ook vragen op moeten roepen in Den Haag."

Creemers vindt het te makkelijk om in termen van China als gevaar te denken. "Ja, er komen dreigingen vanuit China. Maar we moeten ons afvragen wat onze Europese waarden zijn en hoe we daar mee om moeten gaan." Zeker nu de Verenigde Staten een onbetrouwbare bondgenoot zijn is het verstandig om te werken aan een goede relatie met China, zo stelt hij.

Bureau Buitenland Zomer Express

Luister vanavond om 19.00 uur naar het gesprek met Maaike Okano-Heijmans en Rogier Creemers