Buitenland
VPRO

Servische boeren leiden protest tegen komst lithiummijn

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Servische boeren leiden protest tegen komst lithiummijn

Tienduizenden mensen trokken afgelopen weekend door de Servische hoofdstad Belgrado om te protesteren tegen een geplande lithiummijn in de Jadarvallei in het westen van het land. Het winnen van de grondstof zou voor grote bodem- en waterverontreiniging zorgen, en dat baart met name de Servische boeren grote zorgen. "Dit is volgens de boeren nog maar het begin."

Video niet beschikbaar

Lithiummijn

Het protest tegen de Servische lithiummijn is niet nieuw. Al jaren wordt er geprotesteerd tegen het ontginnen van lithium, een grondstof die wordt gebruikt voor de batterijen van elektrische auto’s en cruciaal wordt geacht voor de groene transitie. Twee jaar geleden heeft de Servische overheid de ingebruikname van diezelfde mijn nog opgeschort onder druk van massale protesten.

"Maar nu heeft de Brits-Australische mijnbouwgroep Rio Tinto deze zomer alsnog een vergunning gekregen de mijn te exploiteren", vertelt Bureau Buitenland-journalist Abdou Bouzerda. "Gevreesd wordt voor grote bodem - en waterverontreiniging, met name door lokale boeren."

Quote

Het voelt voor hen als verraad, alsof Servië moet worden opgeofferd.

Nina Djukanović

Nog maar het begin

Het zijn nu ook juist de boeren die steeds meer het gezicht van de protesten tegen de lithiummijn worden. De Bureau Buitenland-journalist sprak onderzoeker Nina Djukanović die de protesterende boeren volgt. "De meeste boeren werken op kleine landerijen die ze van hun ouders en grootouders hebben geërfd", vertelt de onderzoeker, "deze protesten spreken zoveel diverse mensen aan, dat het ook steeds meer een algemeen protest voor de Servische boeren is geworden."

De boeren lijken voorlopig ook niet van plan te zijn om de strijd op te geven. Bouzerda: "Ze zeggen: wat we toen bereikten, dat kunnen we nu beter bereiken. De protestbeweging is groter, de onvrede is groter, ze zijn zelfverzekerd en kunnen de mensen mobiliseren. Dit is volgens de boeren nog maar het begin."

Protest tegen Brussel

De protesten zijn niet alleen gericht tegen de Servische regering, maar ook tegen de Europese Commissie in Brussel die in de mijn een belangrijk middel ziet om de groene transitie te verwezenlijken zonder daarbij afhankelijk te worden van geopolitieke grootmachten zoals China.

"Het voelt voor hen als verraad", vertelt Djukanović. "Alsof Servië moet worden opgeofferd, en wordt behandeld als een periferie." Djukanovic voegt er aan toe dat het niet een typisch Servisch protestbeweging is alleen. Uiteindelijk is het ook een Europees probleem, en zij denkt dat voor andere landen zoals Portugal en Spanje Servië een inspiratie voor is. Want ook zij worstelen met nadelen van lithiummijnen.

Hoe reageert het Kremlin op de Oekraïense inval? - Bureau Buitenland

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie