In Hongkong opnieuw herinnering aan Chinese studentenopstand weggehaald

"Het was geen verrassing, maar ik ben er wel erg boos over", zegt Lokman Tsui. Hij was tot voor kort als docent verbonden aan die universiteit. "Toen ik mijn telefoon vanmorgen aandeed, ontplofte hij van alle notificaties die ik kreeg."

Sinds de omstreden nationale veiligheidswet vorig jaar in Hongkong werd ingevoerd, maken de Hongkongse autoriteiten korte metten met anti-Chinese sentimenten. Meer dan honderd hervormingsgezinde activisten zijn als gevolg daarvan opgepakt. Nu moeten dus ook de monumenten, ter nagedachtenis aan de studentenopstand, eraan geloven.

"Het is een erg belangrijk standbeeld voor de universiteit geweest", vertelt Tsui over 'De godin van de democratie'. "Het stond bij het station. Je komt daar dus elke dag langs. Het is ook een vaste plek waar je elkaar ontmoet."

Het was volgens Tsui geen verrassing dat het beeld is weggehaald, in het licht van de vorige standbeelden die zijn weggehaald. "Het is wel een verrassing dat ze het vlak voor kerst gedaan hebben, midden in de nacht. Er was ook niemand bij."

Protest

Op de vraag of er nog protest komt tegen het weghalen van het standbeeld, twijfelt Tsui. "Sinds de nieuwe veiligheidswet is het steeds moeilijker geworden om te demonstreren." Ook corona speelt een rol. "Hoewel er al maanden geen besmettingen in Hongkong zijn, wordt het wel als excuus gebruikt om protesten te verbieden."

"Ze willen geen kritiek", vertelt Tsui over de reden van het weghalen van de kunstwerken. "Ze willen er niet aan herinnerd worden dat ze destijds die studentenopstand bloedig hebben onderdrukt. Je hoort ze nog steeds zeggen dat dit helemaal niet gebeurd is of dat er geen doden zijn gevallen. Dat is de overheid waar we mee te maken hebben. Ze liegen dat ze barsten."

Terug naar Hongkong?

Tsui is niet meer verbonden aan de universiteit, maar dat is niet uit vrije wil. "Na zes jaar kon ik een vaste aanstelling aanvragen. Die heb ik niet gekregen, waarschijnlijk vanwege politiek redenen. Ik weet het niet zeker, maar wat je nu ziet is dat bij veel mensen geen aanstelling krijgen op de universiteit."

Daardoor komt de academische vrijheid onder druk te staan, erkent Tsui. "Eigenlijk alle vrijheid in het land, in alle lagen van de samenleving. Wat er nu aan de universiteit gebeurt is exemplarisch voor Hongkong."

Of Tsui ooit nog terug kan keren naar Hongkong is de vraag. "Dat wil ik wel, maar dat is steeds moeilijker. Niet zozeer omdat ik gearresteerd zou worden, maar ook omdat het ook gewoon moeilijk is om daar aan een baan te komen."