'In Noorwegen hebben we geen speciale volksliedlessen nodig'

De Noorse geschiedenis is sowieso belangrijk voor het volk. Een bezoekje aan Eidsvoll, de gemeente waar in 1814 de eerste grondwet is getekend, is voor vrijwel alle schoolkinderen verplichte kost. De woning Eidsvollbygningen is nu een museum waar door een kopie van de grondwet gebladerd kan worden. Waarom is het gevoel van nationale trots in Noorwegen zo sterk, en hoe krijgen ze hun kinderen zo enthousiast?

Verslaggever Anne van der Veen ging naar Noorwegen en sprak daar Vigdis Ystad: oud-hoogleraar Noorse letterkunde en volksliedkenner. Ystad legt het uit:

Ja, wij houden van dit land

"Wij kennen allemaal het volkslied", zegt Ystad. "Dat komt deels omdat het een hele simpele melodie heeft. Als je het één keer hoort, blijft het gewoon hangen. Dat was al toen het voor het eerst gezongen werd bij de viering van het vijftigjarig bestaan van onze grondwet in 1864. Het volk zong het gelijk spontaan mee."

"Toen is er ook besloten om van Ja, wij houden van dit land het officiële volkslied te maken. Je kunt dus zeggen dat het volk zelf voor het lied heeft gekozen. Daarom kennen we het ook allemaal, we zijn er trots op. Daar hebben wij geen speciale volksliedlessen op school voor nodig."

'Zelf beslissen zit er in onze cultuur al lang in'

"Noorwegen is ook een speciaal land binnen Europa", zegt Ystad. "Terwijl de rest van het continent nog werd bestuurd door de adel, was die groep hier rond het jaar 1500 al weggevaagd. De boeren waren eigenaar van hun eigen land. Ze konden zelf al beslissingen nemen en zelfs de Noorse koning kon dat niet veranderen. Ook toen we werden bestuurd door Denemarken, en later door de Zweden, gaf dat ons een speciale positie. Zelf beslissen zit er in onze cultuur al lang in."

"De huidige regering wilde graag een geschiedeniscanon voor Noorwegen maken om vast te leggen wat 'typisch' Noors is. Dat heeft de bevolking onlangs weggestemd. De Noren wilden niet dat de regering voor hen zou besluiten wat ze moeten denken en voelen."

Verbondenheid

"En toch is de gemeenschapszin groot in dit land. Ik denk dat als je wil dat kinderen zich verbonden voelen met het land, dat je ze zelf moet laten kiezen hoe ze dat doen. Natuurlijk moet je kinderen de geschiedenis leren. Maar opleggen hoe ze daarover moeten denken, dat werkt naar mijn mening averechts."

Beluister hier de reportage van Anne van der Veen: