Rutte brengt bijna dertig jaar na genocide bezoek aan Srebrenica: 'Beter laat dan nooit'

"We zijn heel blij en dankbaar dat hij alsnog gaat", vertelt Leila Prnjavorac, die in 1993 als 11-jarig meisje vluchtte uit Bosnië en Herzegovina, in NOS Met het Oog op Morgen. "Het was nog mooier geweest als hij twee jaar geleden met een excuus was gekomen, ook al waren we heel blij met Ollongren en haar excuus. Maar beter laat dan nooit."

Prnjavorac denkt te weten waarom Rutte nu alsnog een bezoek brengt aan Srebrenica. "Omdat hij in zijn nadagen nu nog dingen kan doen waar hij misschien zelf in zijn geweten van denkt van: 'Had ik daar misschien eerder iets mee kunnen doen?'. Vele nabestaanden, ook hier in Nederland wonend en ook overlevenden, vinden het soms best wel jammer dat er niet altijd voldoende aandacht voor is."

Balkan

Er zijn ook andere redenen voor Rutte om de regio te bezoeken, weet Prnjavorac. "Het is ontzettend belangrijk om heel goed voor oog te houden dat Balkan heel vaak een voorbode is voor wat er elders in Europa aanstaande is of gaat gebeuren. En dat je ook vooral niet moet vergeten dat je daar zelf ook ontzettend veel hebt betekend."

Rutte zal daarom ook langsgaan bij de EUFOR. "Om de soldaten, die daar op vredesmissie zijn, een hart onder de riem te steken", aldus Prnjavorac. "Daar is heel veel mee te doen en het is belangrijk dat hij dat doet. Daarnaast is er onderhuids ontzettend veel gaande in de Balkan. Ik denk dat het heel belangrijk is om dat niet te vergeten. Er zijn heel veel belangen die meespelen."

Val van Srebrenica

Zelf heeft Prnjavorac de val van Srebrenica beleefd. "Wij moesten Doboj uit, want Doboj werd gezuiverd. Iedereen die bleef, werd steeds verder en verder verjaagd. Mensen zijn uiteindelijk allemaal naar Srebrenica verjaagd. Dat was helaas een sluitstuk van verschrikkelijke, vooraf bedachte gebeurtenissen die zich daar hebben plaatsgevonden."

"Het is ook geen burgeroorlog, maar een etnische oorlog met etnische zuiveringen en genocide", vervolgt Prnjavorac "Ik denk dat het heel vaak niet duidelijk is of mensen helemaal niet weten dat er zoveel vooraf is gegaan aan de gebeurtenissen. Mijn stad werd gezuiverd. We kregen te horen dat alleen Serviërs hier mochten blijven. Alle andere etnische groepen moesten weg."

Europese Unie

Voor Bosnië is het van belang dat ze ook bij de Europese Unie mee gaan tellen, zegt Prnjavorac. Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zal daarom ook bij het bezoek aanwezig zijn. "Ze gaan praten over het begin. Dus het is nog helemaal niet zodanig dat een EU-lidmaatschap in de pijplijn zit. Maar het is wel heel essentieel en belangrijk."

"Als je daar de rust behoudt, behoud je op heel veel plekken rust", gaat Prnjavorac verder. "Ik denk dat dat soms vergeten wordt. We weten ook dat Kroatië de grens is voor dingen, zoals migratie-vraagstukken. Ook daar wordt niet humaan met mensen omgegaan. Daar moeten we met elkaar goed over in gesprek, om niet te vergeten dat we daar allemaal recht op hebben. Dat moet je ook goed afstemmen."