‘Nederlandse staat zet stateloze Syriëganger uit naar Turkije’

'Geflagged'

De 28-jarige van oorsprong Britse Kamal verblijft sinds 2021 in Nederland. Hij is de zoon van Abu Hamza, een beruchte haatprediker uit Londen die sinds 2014 vastzit in Amerika onder andere voor zijn betrokkenheid bij een ontvoering in Jemen en het opzetten van een terroristisch trainingskamp in Oregon. ''Kamal is in 2013 naar Syrië gegaan om te vechten, waarna Groot-Brittannië hem zijn staatsburgerschap heeft ontnomen. In 2018 of 2019 verlaat Kamal Syrië en zit hij een tijd in Turkije vast in een detentiecentrum. Uiteindelijk wil hij terug naar Londen, naar zijn familie. Dat lukte niet. Wanneer hij zijn overstap wil maken op de luchthaven Schiphol, pikt de marechaussee hem uit de rij. Hij wordt al tijdens de vlucht ‘geflagged’, dat zoveel betekent als dat hij op een zwarte lijst staat,'' zegt van Raay.

Het Vrije Syrische Leger

De zaak van de stateloze Kamal in Nederland draaide om de vraag of hij strafrechtelijk te vervolgen is. ''Hij geeft toe dat hij heeft gevochten in Syrië. Maar hij ontkent dat hij dat met jihadistische groeperingen deed," zegt van Raay. Nederland heeft besloten om hem te onderzoeken om te kijken of hij strafbare feiten heeft gepleegd. Maar die zaak krijgen ze niet rond, zei de advocaat van Kamal, Flip Schüller, tegen Bureau Buitenland. ''Het Nederlandse OM heeft de Nederlandse politie gevraagd om onderzoek te doen naar waar Kamal heen gevochten, en met wie. Uit onderzoek blijft dat er geen sprake van is dat hij samen met deze groeperingen heeft gevochten. Hij vocht met het Vrije Syrische Leger tegen Bashar Hafiz al-Assad, de president van Syrië. Op het moment dat het Vrije Syrische Leger samen met dergelijke groeperingen tegen Assad vocht, was Kamal niet meer in Syrië. Toen kon het OM niet anders dan concluderen dat er geen strafbare feiten zijn gepleegd.''

Niet strafrechtelijk veroordeeld

Ondanks dat de AIVD wél aanwijzingen zegt te hebben dat Kamel met aan Al Qaida gelieerde groepen vocht, wordt hij zowel in Nederland als in het Verenigd Koninkrijk niet strafrechtelijk veroordeeld.

Intussen zit Nederland nog wel enorm met Kamal in haar maag. ''Op het hoogste niveau wordt er gekeken naar oplossingen. Kan hij terug naar Turkije, of naar het Verenigd Koninkrijk? Zo zijn er ontmoetingen geweest tussen hoge ambtenaren uit Engeland en Nederland om te kijken of zij tot oplossingen komen. Maar die deur blijft dicht,'' zegt van Raay.

Geheime deal

Intussen wordt Kamal vandaag op het vliegveld naar Istanbul gestuurd. Schüller: “De Nederlandse staat heeft een geheime deal gesloten met Turkije. Turkije zal hem terugnemen. Hoe er vervolgens met hem wordt omgegaan, dat is nog onduidelijk. Ook is het onduidelijk of hij naar een derde land wordt doorgestuurd omdat zijn inreisverbod van kracht is gebleven.” Van Raay: ''Turkije heeft eerder aangegeven dat ze niet op Kamal zitten te wachten. Wat er gaat gebeuren, weten we niet. Maar we houden de zaak in de gaten.''