Bedreigt Project 2025 de Amerikaanse rechtsstaat?
- Nieuws
- Bedreigt Project 2025 de Amerikaanse rechtsstaat?
In de Verenigde Staten is er veel te doen om het ‘2025 Presidential Transition Project’, kortweg ‘Project 2025’. Het plan werd in 2023 gepubliceerd door de rechts-conservatieve Heritage Foundation en omhelst een blauwdruk voor de nieuwe regering van Donald Trump wanneer hij de verkiezingen wint. Initieel omarmde Trump het plan, maar de Democratische campagne van Kamala Harris waarschuwt voor de grote gevolgen in het geval dat dit plan werkelijkheid wordt. Wat behelst het plan precies, en in hoeverre vormt het –zoals de Democraten beweren– echt een gevaar voor de Amerikaanse rechtsstaat?
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
'Onderzoeken naar Trump de nek om gedraaid'
Journalist en Amerikaspecialist Laila Frank vertelt In Bureau Buitenland dat er drie opmerkelijke aspecten zijn aan Project 2025. Ten eerste stelt het plan dat alle ministeries onder het directe gezag van de president komen te staan, daar waar ze nu nog hun eigen mandaat volgen.
Frank: "Dit is vooral saillant als het gaat over het ministerie van Justitie die twee onderzoeken heeft lopen naar Donald Trump. Daar wil hij zijn eigen mensen neerzetten en zelf over gaan. Dat betekent natuurlijk dat die twee onderzoeken meteen de nek om worden gedraaid."
Als je die waakhond zou ontmantelen, dan haal je dus het toezicht weg op het verloop van die verkiezingen.
Ontmantelen van diensten
Het tweede aspect betreft het plan om verschillende departementen en diensten binnen de overheid te ontmantelen. "Denk het aan ministerie van Onderwijs, of de digitale veiligheidswaakhond dat onder het ministerie van Binnenlandse Zaken valt. Die waakhond was rond de verkiezingen in 2020 bezig met online bedreigingen van het kiesproces."
Volgens Frank concludeerde die waakhond uiteindelijk dat de verkiezingen veilig waren verlopen, maar dat was tegen het zere been van Trump die juist vol hield dat de verkiezingen niet eerlijk waren. "Als je die waakhond zou ontmantelen, dan haal je dus het toezicht weg op het verloop van die verkiezingen, evenals dat onafhankelijke, ambtelijke oordeel."
Het laatste aspect benoemt het massaal ontslaan, of 'zuiveren', van het ambtelijk apparaat, waarna enkel directe Trump loyalisten die posities zouden moeten invullen. "Hier heerst echt het beeld dat je een overheid eigenlijk helemaal moet afbreken en opnieuw moet opbouwen."
Trumps vingerafdrukken zitten overal
Hoewel Trump het document na de publicatie in 2023 omarmde, heeft hij de afgelopen maanden juist zijn handen ervan afgehouden. Desondanks waren er toen, en zijn er nog steeds, verschillende directe links tussen Trump en het document. Zo noemt Frank het gegeven dat 28 van 38 schrijvers in de regering Trump hebben gediend tussen 2016 en 2020. "Ook heeft de zender MSNBC de plannen van Trump en het project naast elkaar gelegd, en geconcludeerd dat 270 van die plannen overeenkomen." "Zijn vingerafdrukken zitten overal."
Bedreigt Project 2025 de Amerikaanse rechtsstaat, en andere luisteraarsvragen - Bureau Buitenland
Volg de Amerikaanse verkiezingen bij Bureau Buitenland
Bureau Buitenland presenteert de USA Q&A: de rubriek én podcast over de Amerikaanse verkiezingen. Iedere week vragen we aan onze vaste panelgasten, journalist Laila Frank & VRT-correspondent Björn Soenens, naar de thema’s die er dit jaar toe doen. Niet de peilingen, maar de issues. Waarom is Florida de proeftuin van de abortuskwestie? Hoe beïnvloedt het dakloosheidsprobleem de stembusgang in New York? Of waarom wil Elon Musk grip krijgen op de Amerikaanse politiek?
Maar we zijn ook op zoek naar jouw vraag. Wat wil jij weten over de Amerikaanse verkiezingen? Doe mee, en stel je prangende vraag aan Laila en Björn, via amerika@vpro.nl of via het instagramkanaal van Bureau Buitenland.