De groene droom van Xi Jinping

"Wij volgen de ideeën van Xi Jinping en doen er alles aan om zijn plannen te implementeren", vertelt Samuel Fu, directeur van de Chinese elektrische autofabrikant Aiways. Xi Jinping wil dat in 2025 een kwart van de verkochte auto's elektrisch zijn. Dat past binnen het grotere doel om in 2060 helemaal klimaatneutraal te zijn. Om dat doel te verwezenlijken wordt met grof geld gesmeten: Aiways kon in twee jaar tijd op een krappe 700 miljoen euro aan overheidssubsidie rekenen.

Tegelijkertijd laat het volgens correspondent Cindy Huijgen ook de paradox van China's klimaatambities zien. "Aan de ene kant is China de grootste vervuiler ter wereld, maar aan de andere kant zijn ze de grootste investeerder in groene energie."

De nieuwe middenklasse

Xi Jinping maakte zijn plannen vorig jaar kenbaar bij de Verenigde Naties. Volgens Ties Dams van Instituut Clingendael werd dit gezien als enorme doorbraak. "Dat de grootste vervuiler van de wereld kenbaar maakt dat ze het meeste moeten gaan doen, dat is niet alleen een doorbraak voor China, maar voor de hele planeet."

Toch is de draai die China heeft gemaakt opzienbarend. Volgens Dams moet de verklaring daarvoor gezocht worden bij de snel groeiende middenklasse. "De grote steden lijden onder hele gevaarlijke niveaus van smog. Het is slecht voor je gezondheid en de levensverwachting neemt af. De mensen die het goed hebben en de wereld rondreizen, zien dat in steden als Amsterdam schone lucht en een ontwikkelde economie prima samengaan." Huijgen vult aan: "Mensen zijn zich veel bewuster geworden van de gevolgen van luchtvervuiling. Mensen hadden bijvoorbeeld vroeger ook niet goed door hoe slecht het was om te roken."

Verplaatsen van problemen

Toch zijn er ook nadelen aan China's beleid. Om de luchtkwaliteit in de grote steden te verbeteren wordt zware industrie simpelweg verplaatst naar landelijkere gebieden. Ook gaat China gewoon door met de bouw van vervuilende centrales in het buitenland. Het verschuiven van het probleem levert geen milieuwinst op.

Ties Dams merkt bovendien op dat de uitstoot tot 2030 nog mag groeien. "De economische redenering daarbij is dat ze niet van de hak op de tak kunnen overstappen naar andere technologie. Het politieke verhaal is echter dat ze nog helemaal niet weten hoe ze die 2060-norm moeten gaan halen."

De Rode Draad is een nieuwe podcastserie van VPRO’s Bureau Buitenland en NPO Radio 1. De eerste afleveringen staan nu online, luisteren kan via de VPRO, NPO Luister, NPO Radio 1 en alle populaire podcastplatforms.

Meer verhalen over en uit het buitenland?

In VPRO's Bureau Buitenland zijn dagelijks tussen 19.00 en 19.30 uur diverse, diepgravende en verrassende geluiden over en uit het buitenland. Luister hier alle afleveringen.