Migrantencrisis bij de Poolse grens escaleert: 'Het lijkt wel oorlog'

"Het lijkt alsof heel Polen is gemobiliseerd", vertelt activist Lida Weerts. Weerts reisde naar Polen om de wanhopige migranten in het grensgebied te helpen. Ze is lid van een belangenorganisatie die opkomt voor rechten van Koerden uit het noorden van Irak.

Vanuit Irak en andere landen proberen migranten via de 'Minsk-route' naar Europa te komen. De EU beschuldigt het Wit-Russische regime van president Loekasjenko ervan de migranten bij deze tocht te helpen, als wraak voor de Europese sancties tegen Wit-Rusland.

Polen doet er alles aan om de grens gesloten te houden. "Ze bereiden zich voor op een oorlog, lijkt het", zegt Weerts. Ze is geschokt door de situatie in de bossen. "Voor mij voelde het alsof ik terugkwam in de Tweede Wereldoorlog. De mensen jagen op vluchtelingen zoals ze in de Tweede Wereldoorlog op joden joegen. Het is zo angstaanjagend en zo koud."

Zonder pardon

Ook PvdA-Europarlementariër Thijs Reuten heeft onlangs poolshoogte genomen in het grensgebied en volgt de situatie op de voet. "Er komen steeds meer beelden tot ons", zegt hij in De Nieuws BV. "Daar zien we dat mensen die niet officieel tot de autoriteiten behoren, vluchtelingen ook aanvallen."

Polen houdt zich niet aan de Europese regels voor een goede asielprocedure, legt Reuten uit. "Er zijn veel mensen die het Poolse grondgebied hebben bereikt, maar zonder pardon weer zijn teruggezet. Ook in ziekenhuizen zijn mensen behandeld die vervolgens weer worden teruggebracht naar Belarus."

"Dat is tegen de regels. Daar moeten we ons niet toe verlagen als Europa, omdat we dan Loekasjenko twee keer zijn zin geven. Hij slaagt erin ons te verdelen, maar slaagt er ook in om onze waarden terzijde te schuiven."

Sancties

Maandag kondigden de Europese ministers van Buitenlandse Zaken aan met nieuwe sancties te komen tegen mensen en bedrijven die de 'Minsk-route' mogelijk maken, zoals hotels, luchtvaartmaatschappijen en reisbureaus. "Ik vind het goed dat men het vizier verbreedt", aldus Reuten. "Dat had allang moeten gebeuren."

Hij had wel op een strenger sanctiepakket gehoopt. "De lidstaten blijven er moeite mee houden om hun eigen handelsbelangen opzij te schuiven. Maar het is nu van het grootste belang dat we álles doen, wat mij betreft een zo hard mogelijke tik uitdelen aan Loekasjenko. We moeten ervoor zorgen dat hij totaal afgesloten wordt van elke inkomstenbron die hij nog heeft om zijn plan met de migranten te financieren."

Onderduiken

Migranten worden nu in het diepste geheim geholpen in Polen. "De vluchtelingen die over de grens zitten, zitten op geheime onderduikadressen", vertelt Weerts. "De activisten gaan 's nachts de bossen in met medicijnen en eten, om mensen te helpen. Het wordt te gevaarlijk als wij als buitenlanders meegaan op zulke acties. Het enige wat we kunnen doen, is hen vanuit het buitenland ondersteunen."

"De getuigenissen van Lida zijn natuurlijk weerzinwekkend", reageert Europarlementariër Reuten. "Er wordt veel te weinig aandacht besteed aan mensen die al lang in die bossen rondzwerven. Die moeten daar weg. Er dreigt een humanitaire ramp, het wordt steeds kouder in dat gebied."

Vooralsnog weigert Polen bijna alle Europese hulp, zoals die van de Europese grensbewakingsorganisatie Frontex. "We moeten op een of andere manier aandacht krijgen bij de lidstaten om druk uit te oefenen op Polen. Om te mogen helpen, te kunnen helpen", zegt Reuten.