Een dictator verheerlijken: in Spanje kan het gewoon, maar voor hoe lang nog?
- Nieuws
- Een dictator verheerlijken: in Spanje kan het gewoon, maar voor hoe lang nog?
Aanhangers van Francisco Franco, de generaal die Spanje bijna 40 jaar in zijn greep hield, herdenken nog altijd zijn erfenis via de stichting die zijn naam draagt. Nu probeert de regering de organisatie te verbieden en een einde te maken aan de verheerlijking van het regime, dat ook steeds meer jongeren aanspreekt. Voor Bureau Buitenland dook verslaggever Edwin Koopman in de wereld van de Franco-aanhangers.
Video niet beschikbaar
Massagraven
"Een stichting gewijd aan Adolf Hitler in Duitsland of aan Benito Mussolini in Italië is ondenkbaar, maar een die Francisco Franco herdenkt, bestaat nog steeds in Spanje", zegt advocaat Eduardo Ranz die slachtoffers van de dictatuur vertegenwoordigt. Hoewel het volgens hem veel te lang heeft geduurd, juicht hij de poging van de regering toe om de Fundación Francisco Franco te ontbinden.
Er is een wet in Spanje die de slachtoffers erkent en de symbolen van de dictatuur in de publieke ruimte verbiedt. Zo zijn er tientallen standbeelden van Franco uit het straatbeeld verdwenen, en in 2019 werd het graf van de dictator verplaatst van het monumentale Valle de los Caídos in de bergen ten noorden van Madrid naar een meer bescheiden begraafplaats. Maar door geldgebrek en politieke onwil gaat het verwijderen van de symbolen van de dictatuur langzaam. Er zijn nog steeds duizenden resten in Spaanse steden en dorpen, zoals straten die de naam van de dictator dragen of herdenkingsmonumenten van de militaire opstand die de burgeroorlog ontketende.
Bijzonder schrijnend zijn de massagraven die over het hele land verspreid liggen. Familieleden van de naar schatting 140.000 vermisten tijdens de oorlog en de repressie blijven hopen hun dierbaren terug te kunnen vinden. "De verplaatsing van het graf van Franco gaf ons hoop, maar nu is iedereen moe en de meeste mensen die de slachtoffers hebben gekend zijn inmiddels overleden of heel oud", zegt advocaat Eduardo Ranz.
foto: ANP
Een archeoloog graaft de stoffelijke resten van iemand op die tijdens de Spaanse Burgeroorlog geëxecuteerd werd.
Geen taboe
Ondertussen vieren de aanhangers van Franco nog altijd zijn erfgoed. "Met de huidige wetgeving hebben we niets te vrezen", zegt Juan Chicharro, gepensioneerd generaal en voorzitter van de Fundación Francisco Franco. Volgens Chicharro houdt zijn organisatie zich met cultureel erfgoed bezig en doen ze daarom niets illegaals.
Bij het graf van Franco komen regelmatig leden van de stichting, zoals Alfonso Güell, markies van Comillas, die iedere week met de fascistische groet zijn gebed voor Franco afsluit.
Maar het zijn niet alleen bejaarde aristocraten die Franco hooghouden. Het gedachtengoed van de dictatuur heeft een nieuwe generatie jongeren weten te bereiken mede dankzij de opkomst van de extreemrechtse partij Vox. Deze jonge sympathisanten identificeren zich met het nationalisme van het Franco-regime. Voor hen is de fascistische symboliek geen taboe. Een eventueel toekomstig kabinet van de conservatieve Partido Popular (PP) samen met Vox zou naar verwachting de erkenning van de slachtoffers verder vertragen. "De families kunnen niet langer wachten met het opgraven van hun ouders en grootouders", zegt Ranz, "ze blijven voor gerechtigheid vechten."
SPD verslaat nipt de AfD in Brandenburg & De vrienden van dictator Franco - Bureau Buitenland
Bureau Buitenland
Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.
Gerelateerd
