VN deelt bewijs oorlogsmisdaden Israël en Gaza met Internationaal Strafhof

Het Internationaal Strafhof doet sinds maart 2021 onderzoek naar oorlogsmisdaden in de Gazastrook en de Westoever. Daar onderzoeken ze Operatie Protective Edge van het Israëlische leger (IDF), vertelt Knoops. "In 2014 werden raketten uit Gaza afgevuurd op Israëlisch grondgebied. Dat heeft geleid tot Operatie Protective Edge van het IDF." Het Internationaal Strafhof onderzoekt de vraag of dat heeft geleid tot schending van het oorlogsrecht aan beide kanten, zowel van Hamas als het IDF.

Huidige strijd

Nu wordt de huidige strijd tussen Hamas en Israël ook betrokken bij het onderzoek. "Primair wordt er gekeken naar de aanvallen van Hamas op Israëlisch grondgebied en Israëlische burgers. Daarnaast zal de aanklager ook kijken of de reactie van het Israëlisch leger al dan niet in strijd is met het internationaal oorlogsrecht."

Vergeldingsacties

Het onderzoek zal zich richten op de vraag tot hoe ver een land een tegenoffensief mag inzetten. En dat is volgens Knoops een lastige vraag. "Het hele leerstuk van vergeldingsaanvallen in het internationaal recht is omstreden." Volgens de advocaat is er overeenstemming dat een land tot op zekere hoogte vergeldingsaanvallen mag uitvoeren als het gaat om een reactie op een zeer ernstige schending van het internationaal oorlogsrecht. Maar vergeldingsacties moeten ook proportioneel zijn. "Je moet ermee stoppen op het moment dat de tegenstander inziet dat de eerst gepleegde schendingen moeten stoppen", aldus Knoops.

Afsluiten en gijzelingen

Israël heeft aangekondigd Gaza volledig af te sluiten. Palestijnse burgers kunnen daardoor niet vluchten en hebben geen toegang tot eten, elektriciteit en hulp. Volgens het oorlogsrecht mogen er geen collectieve straffen opgelegd worden aan een burgerbevolking. Burgers moeten zoveel mogelijk gespaard worden en mogen niet blootgesteld worden aan onnodig lijden. "Alleen, de vraag hier is, wie is burger en wie is strijder? Wat voor ons een burger zou zijn, kan in een strijd een gewapende vechter worden. Dat is op voorhand moeilijk te bepalen", aldus Knoops. "Dat zal het onderzoek van de hoofdaanklager moeten leren."

Het gijzelen van onschuldige burgers door Hamas, valt volgens Knoops ook onder oorlogsmisdaden. "Je mag nooit burgers onderdeel maken van je strijd."

Symbolische waarde

Bewijs verzamelen en onderzoek doen naar feiten is lastig vanwege de huidige staat van oorlog. Toch moet de hoofdaanklager van zich laten horen, zegt Knoops. "Ik denk dat het onderzoek nu meer een symbolische waarde heeft. De hoofdaanklager weet ook dat onderzoek in dit gebied nu ook niet mogelijk is."