Hoe voert Rusland oorlog?

Deze week raakte in de stad Marioepol een kinderziekenhuis zwaar beschadigd na een luchtaanval. Kolonel en universitair hoofddocent militaire strategie Han Bouwmeester denkt niet dat het de bedoeling was van de Russen om het ziekenhuis te raken. “Als we de historie en het recente verleden bekijken, is dat niet hun wijze van optreden”, vertelt hij in NOS Met het Oog op Morgen.

Krijgsmacht

Volgens Bouwmeester is de een krijgsmacht een afspiegeling van de maatschappij, met normen en waarden. “Nederland is natuurlijk een democratische rechtstaat, dus wij vinden het nu belangrijk dat we recht doen tot het humanitaire oorlogsgerecht.” Dat verschilt met de Russische maatschappij. “Wij streven andere normen en waarden na.”

Bouwmeester vertelt dat het nastreven van deze principes ook wordt ingebakken tijdens een militaire opleiding. “We zoemen in op vakken als commandovoering waar leiderschap, maar ook heel veel ethiek in zit. Dat is belangrijk. Je staat voor een normen en waardenpatroon. Als je oorlog gaat voeren, dan is het niet zo dat je in een wetteloze toestand zit.”

Rusland

“De Russische maatschappij zit anders in elkaar. Die is over het algemeen gewelddadiger”, vertelt de kolonel. “Ik hoor dat van mensen, attachés die daar hebben gezeten. Dat het regelmatig voorkomt dat ze lastig gevallen worden als ze iets vertellen over de NAVO. Wij doen dat over het algemeen niet.”

Geschiedenis

De manier waarop Rusland oorlog voert, is niet iets wat is ontwikkeld in de laatste paar jaren. “Ze hebben 300 jaar tsaren van het huis Romanov gehad. Daarna is er 70 jaar communisme geweest. Daar is de bevolking met een toch wel harde hand onderdrukt.” Bouwmeester vertelt dat voor het communisme de Russische bevolking al met harde autoriteiten te maken hadden. “Dat was al bij de tsaren. Die hadden een geheime politie die heel wreed optrad. Ook richting de bevolking.”

De wreedheid van boven werd doorgezet tijdens het communisme. “Er werden goelags ingesteld. Ze moesten naar strafkampen. Het is een andere maatschappij en waar anders geoordeeld wordt.”

Spiegelen

Rusland ziet de aanval op het ziekenhuis in Marioepol in een ander licht. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov vertelde in een persconferentie, na de onderhandelingen in Turkije, dat Oekraïne mensen als schild gebruikt. “Hij zal ongetwijfeld door de Oekraïense delegatie zijn aangesproken.” Bouwmeester noemt dit ook wel ‘spiegelen’. “Activiteiten die ze zelf ontplooien, misdrijven die ze begaan, draaien ze om. In de pers, media en naar hun eigen bevolking toe laten ze het overkomen alsof de Oekraïners dat hebben gedaan.”

Bouwmeester zegt dat het heel duidelijk was wat er gebeurd was bij het ziekenhuis. “Dan draaien ze een bepaalde twist aan om te zeggen: de Oekraïners gebruiken dit en er zit daadwerkelijk een militair doel achter.”

‘Mild’

Ondanks het geweld dat nu gezien wordt door de hele wereld, vindt Bouwmeester dat Poetin en Rusland nog rekening houden met de Oekraïense bevolking. Poetin zou zich erg druk maken over de identiteit van de etnische rus. “Oekraïne ziet hij toch als broedervolk”, legt hij uit. “Er wordt heel erg gesproken over waarom de Russische luchtmacht niet wordt ingezet. Een van de redenen is dat men nauwelijks precisiebommen heeft.” Dit zou moeten zijn om niet totale schade in de steden te veroorzaken. “Waarom zet je die precisiebommen in? Je bent toch bang om nevenschade te veroorzaken door ‘domme’ bommen. Dat is een kleine aanwijzing dat hij er rekening mee inhoudt. ”

Ook moeten de omsingelingen van de steden Charkov, Marioepol en nu Kiev een aanwijzing zijn. “Hij houdt het bij een omsingeling. Een cordon om de steden. Die heeft hij niet zo aangegrepen zoals hij en zijn voorgangers in ’94 en 95 op een wrede manier deden in Grozny in Tsjetsjenië”, vertelt Bouwmeester. “In ’99 is dat op een nog wredere manier gegaan. Toen is gewoon aan de zijkant van de stad een artillerie opgesteld.” Dit ziet hij nog niet in Oekraïne.