Dineren op een toiletpot

De aankleding van Café Jamban in Semarang is bijzonder. Buiten staan zeven wc's rond een tafel waar de bezoekers op moeten zitten. Ze krijgen eerst uitleg over het belang van goede sanitatie. “Van de 250 miljoen Indonesiërs heeft zo'n 94 miljoen geen WC”, zegt de eigenaar van het café Budi Laksono, gepensioneerd dokter en expert op het gebied van de volksgezondheid. “Dat brengt allerlei gezondheidsrisico's met zich mee. Mensen doen hun behoefte nu bijvoorbeeld in rivieren, waardoor ziektes worden verspreid, diarree of tyfus. Met het toiletcafé kan ik op een goedkope manier aandacht vragen voor het probleem.”

Uitnodiging

Het café is niet elke dag open, bezoekers komen er op uitnodiging. Toch is de verbazing groot als de deksel van de tafel gaat. Het eten is opgediend in twee toiletpotten. In een van de potten zit Bakso, soep met gehaktballetjes. Desondanks wordt er gewoon opgeschept. “Het belangrijkste is dat de toiletpot schoon is," zegt een van de bezoeksters lachend. “Ik vond het een verrassing dat het eten in een wc-pot zat en eerst wel raar”, vertelt een ander.

“Het café is nogal controversieel”, zegt Budi Laksono. “In onze cultuur moet je respectvol omgaan met eten. Ook is er kritiek van sommige moslims die zeggen dat eten opdienen in een toiletpot niet Haram is. Ik vertel ze dan dat het doel voor mij belangrijker is”.

'Het kan flink stinken'

Laksono heeft ook een stichting waarmee hij probeert mensen te helpen bij het aanleggen van een WC in hun huis. Hij neemt ons mee naar een desa, een traditioneel Javaans dorp, waar de bevolking eerst drie wc's met z'n allen moesten delen. “Maar vaak waren de wc's kapot waardoor ze hun behoefte alsnog ergens anders deden. Vooral in het droge seizoen kon het hier dan ook flink stinken. Ik heb de mensen eerst het belang verteld van goede sanitatie. Sommigen hebben een kleine donatie geaccepteerd van zo'n 20 euro. Daarmee konden ze cement en keramiek kopen zodat ze zelf een WC konden bouwen. Veel mensen hebben er nog eigen geld bijgelegd.”

Een van hen is de eigenaar van een klein winkeltje waar onder meer sigaretten en instant noodles worden verkocht. Helemaal achter in de winkel is een klein muurtje gebouwd met daarachter een hurktoilet. “Ik ging eerst naar het publieke toilet, maar ik ben heel erg blij dat ik nu mijn eigen toilet heb”, vertelt hij.

Bekijk hier de reportage van Edwin Mooibroek