Zal het IJslandse stadje Grindavik verdwijnen bij een vulkaanuitbarsting?

Eén van die inwoners is Hans Vera, die sinds 1999 in Grindavik woont. Vrijdagavond kregen hij en zijn gezin te maken met steeds intensere aardbevingen. "Alles bewoog constant en er waren harde schokken tussendoor," vertelt hij in Nieuws en Co. Zijn gezin vertrok richting Reykjavik. "We moesten vier keer over scheuren in de weg, toen lukte dat nog. Toen we in Reykjavik waren aangekomen, zag mijn vrouw op het nieuws dat diezelfde weg was afgesloten. De scheuren in de weg waren gegroeid tot een halve meter."

Reële kans op uitbarsting

Het zou dus kunnen dat het stadje in de lava zal verdwijnen als de vulkaan uitbarst. Vulkanoloog Karen Fontijn hoopt dat het niet zover komt, maar volgens haar is er wel een reële kans. "Er is duidelijk een grote hoeveelheid magma aanwezig in de ondergrond. Het epicentrum zou nu iets in het noordoosten liggen van Grindavik", zegt ze.

"Het is nog niet zeker of er een uitbarsting komt, maar de kans is er zeker." Fontijn herkent de scheuren waar Vera over praat. Typisch voor de regio, zegt ze. "Het is een heel gebied dat gekenmerkt wordt door die breuklijnen. Uitbarstingen hier doen zich voor langs een lange scheur. Die kunnen kilometers lang zijn in de aardkorst. Het magma komt dan langzaam naar boven, dan verwachten uitbarstingen van kleine lavafonteinen. Die kunnen de lava tientallen meters de lucht in spuiten en zullen daarna lavastromen vormen."

Uitbarsting

Volgens Fontijn is de kans groter dat er wel een uitbarsting zal zijn, dan dat er geen uitbarsting zal plaatsvinden. "Bij de vorige actieve periodes zijn er altijd wel één of twee uitbarstingen geweest." De uitbarstingen kunnen ook erg lang duren. Het zou zelfs jaren kunnen duren voordat het weer rustig wordt in de omgeving. "Een uitbarsting in 2021 heeft zo’n zes maanden geduurd. Dat is ook typisch voor die lange uitgerekte uitbarstingen. Soms zijn het maar een aantal dagen of paar weken, maar het kan ook echt maandenlang duren."